Killirikupe berdintasunaren aldeko emakumeen elkarteak 25 urte bete ditu; psikologia dute oinarri ikastaroek.
Isabel Mancebo Baldaren ilustrazioa
Oiartzungo emakumeak haurrekin bertan egoten ziren euria egiten bazuen eta gelditzeko toki bezala ere erreferente izan da Killirikupe arkupea. Halaxe gogoratu du Maria Jesus Aranburu Killirikupe elkarteko kideak, elkartearen izena nondik datorren azaltzerakoan. «Anekdota bezala, hitzarmen bat egin genuen euskaraz egingo genuela eta Juan Mari Lekuonak esan zigun oso izen polita aukeratu genuela. Ilusio handia egin zidan». 25 urte bete ditu elkarteak.
1990era salto egin behar da Killirikupen lehen urratsak zein izan ziren ezagutzeko. Urte hartan udalak psikologo batzuekin batera ikastaro bat antolatu zuen, Topa deitzen zen. Handik bi urtera, 1992an, talde bezala antolatzen hasi ziren, «denak engantxatu ginen», esan du Pepi Mujika elkarteko kideak.
Gaur egun Killirikupe berdintasunaren aldeko emakume talde gisa ezagutzen bada ere, hasierako helburua hori ez zela adierazi dute. «Egia da hasieratik emakumeengan pentsatutako gaiak jorratu izan ditugula», azaldu du Mujikak. Psikologia da lantzen dituzten gai guztien oinarria. «Batzuetan gaizki interpretatu izan da psikologiara joaten garelako. Nik uste badagoela jendea pentsatu izan duena terapiako talde bat garela, eta ez da. Psikologiako fakultatera joaten direnak ikastera joaten dira eta hau ere horrela da, ikastera joaten gara».
Emakumeen ahalduntzearena denborarekin etorri zela zehaztu dute, «beharrak bultzatuta». Taldeko kide guztiak emakumeak badira ere, gizonak egotea saiatu izan dira hasieratik: «Lehenengo bilerara gizon bat etorri zen, baina ezin zuen astero etorri eta utzi egin zuen. Beste bi-edo etorri izan dira baina utzi egin zuten». Mujikaren ustez, gizonek ikastaroa utzi edo ez etortzearena gaiarengatik da, gaiak emakumeentzako pentsatuak egotea, alegia. «Dena den, beraiek ere probetxu aterko liokete, akaso beraiek gehiago beharko lituzteke gu baino», zehaztu du.
Ikasketa etengabea
«Edo zuek oso ikasle txarrak zarete edo irakasleak dira txarrak!», Pepi Mujikari semeak eta bilobak brometan zirikatzeko esaten diote hori. «Psikologoetako batek esan zigun orain urte batzuk guk genuen maila fakultateko hirugarren mailakoa zela, eta hori momentu horretan. Orain ia-ia masterra edukiko genuke», barrez Mujikak.
Bromak aparte, noraino ikasi baino, nola ikasi duten ematen diote garrantzia, «nola barneratu dugun eta nola erabiltzen ari garen». Bizitzako momentu gogorretan berari behintzat baliagarri izan zaiola esan du Mujikak.
Maria Jesus Aranbururentzat ere oso baliagarriak dira ikastaroak bizitzarako: «Ez epaitzen ikasi dugu, ez dakigu bakoitzak zein arrazoirengatik egiten duen zerbait. Askotan izan dudan eztaida da hori. Baten bat norbait kritikatzen du zerbait egin duelako eta beti esaten dut ez dakigula zergatik egin duen, ez zait epaitzea gustatzen». Pertsona bezala aberastu direla nabarmendu dute hirurek.
Gai ugari
Gai askoren gainean hausnartzeko eta hitz egiteko aukera izan dute 25 urte hauetan: oroiemena eta eraldaketa egintzan barruan, trauma egoerak, krudelkeria, sormena…; harremanetan jartzen diren tranpak; ametsak: pentsaezina dena pentzatzeko bidea; narzisismoaren oreka eta krisia; bakardade sentimentuari buruz; menpetasuna kontramenpetasuna boterea eta askatasuna; manipulazioa, mikromatxismoa…
Horiek guztiak lantzeko liburuak eta txostena irakurri dituzte, filmak ikusi eta aztertu dituzte. Liburuen artean artean asko dira nabarmenak: Marie-France Hirigoyenen
Las nuevas soledades, Manipulados/as o manipulables?,
El poder de seducción de los mitomanos,
Abuso de debilidad y manipulación. Clarissa Pinkola Estësen
La doble naturaleza de las mujeres,
Las zapatillas rojas eta
Las enseñanzas de la cólera. Marcela Serranoren Diez
Mujeres eta
El albergue de la mujeres tristes. Dra. Marcela Lagarderen testu batzuk ere irakurri eta landu izan dituzte.
Gaiekin «aurretik» joan direla nabarmendu du Aranburuk: «Bulling gaia landu genuenean orduan ez zen horretaz hitz egiten, eta horrela gai askorekin».
Saioetan sekula ez dutela pertsonalizatu adierazi du Aranburuk: «Gaiak aztertzerakoak islatuak ikusten gara baina ez ditugu gure bizipenak kontatzen». «Denek desberdin pentsatzen dugu, baina iritzi guztiek balio dute», zehaztu du Ines Etxartek.
Gaur egun 24ko taldea osatzen dute, denborarekin lagun taldea egin dena, «eta hori handia da». Horietatik hamazazpi daude euskarazko taldean.
Ikasturtea urrian hasi eta apirilean bukatzen da. Norbaitek parte hartu nahiko balu garaiz dago, irailean eman behar baita izena.
