Sartu
  • izan HITZAKIDE
  • nor gara
  • zozketak
  • eskaintzak
  • denda
  • hemeroteka
  • Albisteak
    • Gaiak
      • Aisia
      • Ekonomia
      • Euskara
      • Gizartea
      • Hirigintza
      • Ingurumena
      • Jaiak
      • Kirola
      • Kultura
      • Politika
      • Udala
      • Orokorra
    • Herriak
      • Errenteria-Orereta
      • Lezo
      • Oiartzun
      • Pasaia
    • Generoak
      • Albisteak
      • Editorialak
      • Elkarrizketak
      • Erreportajeak
      • Iritzia
      • Kronikak
      • Publirreportajeak
  • Agenda
  • Eskaintzak
  • Denda
  • Zozketak
  • Multimedia
    • Argazkiak
    • Bideoak
  • Nor gara
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
  • izan HITZAKIDE
  • nor gara
  • zozketak
  • eskaintzak
  • denda
  • hemeroteka
Sartu

Emozioetatik eraikitako kronika

Errenteria-Orereta
Kultura

Eraldatuta iritsi da aurten Eztena Jaialdia, eta hiru sormen laborategi proposatu. Sormen prozesu horren kronika poetikoak hitzez eta irudiz jantzi dituzte Alaia Martinek eta Amets Badiolak.

Amets badiola eta Alaia Martin liburuak eskuan dituztela.
2019/12/09
Ikerne Zarate Ikerne Zarate

Telefonoak jo du. Bestaldean Oier Guillan, Eztena Jaialdiko lantaldeko kidea gonbidapen berezi batekin. Hiru sormen laborategi jarriko zituen martxan Eztenak; esperimentu handi samarra izango zela aurreikusi zuten, eta hiru aste iraungo zuen sormen prozesuaz jabetu eta jasotzeaz gain, prozesu horrek eragindako emozioak bildu nahi zituzten modu askean. Lanez lepo zegoela heldu zitzaion enkargu hori Alaia Martin bertsolariari, «zin egina nion nire buruari ez nuela bestelako lanik hartuko urtarrilera arte, baina asko erakarri ninduen gonbidapenak. Metrokoadroka Sormen Laborategiak egindako lanek arreta eman izan didate, jende interesgarria ikusi nuen prozesuan. Bestalde, antzerkia beti gustatu izan zait nahiz eta ez dudan inoiz harreman zuzenik izan, eta izugarrizko aukera eta luxua zela pentsatu nuen». Onartu zuen.

Javier Barandiaranen telefono deia jaso zuen Amets Badiola argazkilariak: «Alaiari egindako proposamen bera egin zidan, baina nire kasuan idatziz beharrean, argazki bidez jasotzeko prozesua». Hala hasi zuten bidea, sortzen unez une, laborategiekin bat eginda, eta forma hartzen joan ziren Martinen Leihoen afasia eta Badiolaren Preposta. Lehenak, Eztenaren apustu berria izan diren sormen laborategiak eragindako emozioak bildu ditu, aske eta dotore, fin eta sorkuntzaren barrunbetaraino bertaraino daraman kontaketa xehez, «hiru astez egunero izan gara laborategietan eta sorkuntza prozesu horiek sortutako sentipenak, iritziak, filiak eta fobiak jaso ditut modu askean».

Horiek guztiak irudi bidez bildu ditu bere liburura Badiolak. Txuri-beltzeko irudi ederrak dira, indiferente uzten ez dutenak; hori du sorkuntzak, zer edo zer eragiten duela. 2.000 argazki baino gehiagoren artean 90 aukeratu ditu, «argazki guztiak sailkatu behar dituzu eta une horietako bakoitza jaso duzunean sentitu duzuna pentsatu, zer erakutsi nahi duzun hausnartu, bertan izan ez denak jakin dezan zer bizitu duzun zuk. Hiru aste horiek 90 argazkirekin laburbiltzeak bere zailtasuna du, erronka ederra da, baina erronka».

Joan den ostegunean aurkeztu zituzten bi liburuak Durangoko Liburu eta Disko Azokako Ahotsenean Martinek eta Badiolak. Lehenengo aldiz ikusi du bere burua Durangon Badiolak, «ikusle urtero joaten naiz, baina lehen aldiz izango dut liburua bertan, eta ikusi arte ez dut sinistuko. Ilusio handia eragiten dit». [Joan den astelehenean elkarrizketatu zituen Martin eta Badiola Hitza-k]. Martin izan da Durangon, baina ez liburu bat, berea, esku artean: «Saltsa askotan sartuta nagoen une batean heldu da, eta digestio motelekoa naiz; kosta egin zitzaidan prozesatzea egin nahi nuena, baina behin egin nuenean, utzi egin nuen libre, bere bidea egin dezan, edo geldi dadin nahi duen lekuan».

Kronista eta sortzaileak
Pozgarria dela aitortu du halere, Martinek: «Asko idatzi izan dut, eta liburutxo batean biltzea pozgarria da; zoro samarra da liburua, kronika poetikoa izanik eta hain librea. Lana bera jasota ikustea da ederra. Bertsotan ohituta gaude kantatzen ditugunak airean geratzen, zoragarriak diren bertsoak eta penagarriak direnak. Hemen idatzita gelditzeak beste ardura bat ematen zidan, baina nire buruari baimena eman nion ahal nuen eta mimo handienarekin egin nuen hori bere horretan uzteko, eta pribilegiatua sentitzen naiz nigan beren konfiantza jarri zutelako, kronika hori horrela jasotzeko aukera izateagatik, eta ezagutu ditugun partaide, bideratzaile eta konplize guztiak ezagutu ditugulako».

Orereta hiru astez beste era batera bizitzeko aukera eman ziola esperientziak dio oiartzuarrak, «turista begiekin, begi berriekin begiratzeko aukera eman zidalako. Beti izan diot kariñoa herri honi, baina pixka bat gehiago maite dut orain». Prozesu osoaren une bat aukeratzeko eskatuta, zalantza gutxi egin du Badiolak: «Eraikitzen gaituzten hitzak sormen laborategian parte hartu duen familiaren transformazioa ikustea izugarria izan da; gero, Zamalbide kalean ikusi genuenean lehenengo aldiz, izugarria izan zen nola ikusi eta nola sentitu nituen. Une horrekin gelditzen naiz».
Denbora gehiago hartu du Martinek erantzuteko, eta sentipen guztiak uztartzen dituen unea aukeratu du: «Txintxarri elkartean boluntario pila baten laguntzaz otorduak ematen zituzten, eta jangela hartan, hiru laborategiak elkartzen ziren; hiru esperimentu, oso giro berezia eta bat-batean, nahasten ziren hiru antzezlan, pertsona ugari, eta antzezlan bakoitzeko pertsona bakoitzaren pertsonaiak… Denak batera ikusten zenituen halako antzerki fikzionatuan, erdi amets, erdi errealitate; bakoitzaren ezinak eta ilusioak han ziren, batek egun bikaina zeukanean, besteak apalagoa. Hor sortu zen ekosistema horrekin gelditzen naiz, sentsazio horiekin».

Aldarri sormen laborategiaren irudietako bat. Argazkia: Amets Badiola

Lanaren gogorrena ere zer izan den argi du bertsolariak: «Formatu erabat ezberdina zuten hiru sormen proiektuetan bildutako informazioa, batzuetan gehiegi, sentimendu eta emozio pila hori aletzea, puzzle hori osatzea izan da agian lanik gogorrena; erabakiorrena hori izan zen. Gero gozamena etorri da». Bi hilabete izan zituen idazketarako, uztailetik irailera, «jasotako distira, mediokritate eta itzal horien guztien koktela egin, eta hautua egiteko unea iritsi zen; sentipenez eta batez ere intuizioaz fidatzea izan zen bidea, galderak planteatzea; hiru laborategi horietan piztu zitzaizkidan galdera edo sumatu nituen txinparta horiei leku bat egiten saiatzea lerro artean».


Esperientzia, luxua
Bizi dutena luxua dela diote. Bat datoz biak horretan. Laborategi bakoitzak bere xarma berezia izan duela argi dute, «kasu batean familia bat zen, benetakoa; eta animatu da istorio bat, bizitza bat, mudantza bat fikzionatzera. Demolizio bola horietako batekin etxeko horma bota eta barrurantz begiratzea bezala izan da». La mirada ikuskizuna ehuntzen ikusteko aukera ere izan dute, «aktore profesionalak ziren kasu honetan, eta bakoitzak gogoeta bat planteatzen du; Aldarriren kasuan, kale antzerkia da eta sormen prozesu askeagoa eta ezezagunagoa izan da. Herri honen usainak, istorioak, pertsonak bildu dituzte».

Berriz ere kronista eta poeta sortzaile lana egingo ote luketen galdetuta, umorez erantzun du Martinek, «ez dakit ausartuko diren berriro halako produktu zoro samarrak kaleratzeko arriskura, baina oso gustura aritu gara, eta nire kasuan behintzat, barrutik, kanpotik, ertzetik, nolabait, seguru Eztenan jarraituko dudala». Eskerrak eman dituzte: «Uste dut, orokorrean bizitzan, eta euskal kulturan batzuetan agian, falta dela ausardia dositxo bat, eta uste dut hauek, arriskua albo kalte bezala ez, ia oinarritzat hartzen dutela eta oso ederra iruditzen zait egiten dutena horregatik. Jarrai dezatela arrisku bide horietan, eta kutsa dezatela ahalik eta jende gehien».

Eraldatuta eta indartuta, gelditzeko etorri da Eztena Jaialdia

Hamargarren urteurrena inflexio puntua izan zen Eztena Jaialdiarentzat. Ez zekiten benetan zer gertatuko zen, jarraituko zuten hala ez. Urte hasieran bildu zirenean, ideia batek ilusioa piztu zion lantaldeari. Oso gogoan du Eztena Jaialdiko antolatzaileetako bat den Oier Guillanek: «Lantaldea aktibatu zen, eta ohartu ginen agian Eztena bera ez zegoela agortua, baina bai formatua». Jende mordoak hartzen du parte proiektuan, eta borondatez egiten dute lan.

Lehenengoz hiru laborategi esperimental egin zituzten Eztena Jaialdiaren barruan, eta hiru lan estreinatu ziren, «halako esperientziak oso bakanak dira Euskal Herrian, eta hiru egunetan soilik antzeztuko ziren hiru lan horiek ondo jasotzea, dokumentatzea eta transmititzea merezi zuela erabaki genuen». Alaia Martin bertsolariari, Amets Badiola argazkilariari, eta Zazpi T’erdi ekoiztetxeari eskaini zitzaien kronista lan hori, «ez genuen kazetaritza lan bat nahi, zerbait artistikoa planteatu genien, kronika horrek poetikoagoa, kreatiboagoa izan behar zuela erabaki genuen».

Joan den ostegunean aurkeztu zituen Eztenak bi liburuak eta hiru antzezlanen ikus-entzunezkoak Durangon, baina dokumental osoa gorde egin dute. Izan ere, etxean, Mikelazulo Kultur Elkartearen goxoan, Badiola eta Martinen liburuak aurkeztuko dituzte hilaren 19an, ostegunarekin, 18:30ean, eta horiekin batera dokumental osoa. Egun horretan bertan sarean jarriko dute.

Arriskatzea, ezinbestekoa
Eztenak herriari egiten dion ekarpenaz mintzatu da Guillan: «Normalean ikusten oso zailak diren lanak ikusteko aukera eskaini du. Lan batzuek zailtasun handiagoak dituzte arrazoi politikoengatik, edo hartzen dituzten arrisku kreatiboengatik zailtasun handiagoak dituzte zirkuitu publikoetara heltzeko, eta hori da jaialdiak beti aldarrikatu duena». Existitzen da sortzeko modu hori, eta Eztenak erakusleihoa eman dio.


Jarraipena izango duen galdetuta, baietz erantzun du, «datorren urtean behintzat». Primizia ere eman du: «Laborategi bat izango du Eztenak 2020an, eta programazio ohikoago batekin osatuko dugu». Apustu zehatza egin dute, baina, ekarriko dituzten talde eta sortzaile guztiak belaunaldi berrikoak izango dira, sortu berri diren konpainiak, eta Euskal Herrikoak: «Olatu berri bat dator, sortzaile berriena, oso indartsua eta lengoaia eszeniko berriekin».

Arriskua da Eztenaren oinarrietako bat, eta 2020rako apustuak ere badu arriskutik asko, «aldarrikatu egiten dugu talde berriekiko arreta, proiektu eta sortzaile berriei tartea eman behar zaiela. Ateak zabaldu zirkuitu publikoetan eta pribatuetan, pausu gutxi egiten dira-eta bide horretan. Lana gelditzen da egiteko belaunaldi berriak sortzen ari direnen gainean».

Azken berriak

Harpidetu zaitez gure buletin irekira!
Asteko albiste ikusienak, martxan ditugun zozketa eta egitasmoak, asteburuko egitarauen agenda eta askoz gehiago!
Ostiralero zure posta elektronikoan.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

Oarsoaldeari buruzko kalitatezko informazioa eta gertukoa jaso nahi dudalako. Euskaraz bizi nahi dudalako eta hizkuntzaren biziberritzea bultzatu nahi dudalako.Herrigintza egin nahi dudalako.Oarsoaldeko euskarazko komunitatearen parte izan nahi dudalako. Oarsoaldeko herritarrok behar dugulako.

Iruzkinen atala

Eguraldia

Iturria:tiempo.com

Agenda

«
maiatza 2022
  • maiatza 2022
  • apirila 2022
  • martxoa 2022
  • otsaila 2022
  • urtarrila 2022
  • abendua 2021
  • azaroa 2021
  • urria 2021
  • iraila 2021
  • abuztua 2021
  • uztaila 2021
  • ekaina 2021
  • maiatza 2021
  • apirila 2021
  • martxoa 2021
  • otsaila 2021
  • urtarrila 2021
  • azaroa 2020
  • urria 2020
  • martxoa 2020
  • otsaila 2020
  • urtarrila 2020
  • abendua 2019
  • azaroa 2019
  • urria 2019
  • iraila 2019
  • uztaila 2019
  • ekaina 2019
  • maiatza 2019
  • apirila 2019
  • martxoa 2019
  • otsaila 2019
  • urtarrila 2019
  • abendua 2018
  • azaroa 2018
  • urria 2018
  • iraila 2018
  • abuztua 2018
  • uztaila 2018
  • ekaina 2018
  • maiatza 2018
  • apirila 2018
  • martxoa 2018
  • otsaila 2018
  • urtarrila 2018
  • abendua 2017
  • azaroa 2017
  • urria 2017
  • iraila 2017
  • uztaila 2017
  • ekaina 2017
  • maiatza 2017
  • apirila 2017
  • martxoa 2017
  • otsaila 2017
  • urtarrila 2017
  • abendua 2016
  • azaroa 2016
  • urria 2016
  • iraila 2016
  • abuztua 2016
  • uztaila 2016
  • ekaina 2016
  • maiatza 2016
  • apirila 2016
  • martxoa 2016
  • otsaila 2016
  • urtarrila 2016
  • abendua 2015
  • azaroa 2015
  • urria 2015
  • iraila 2015
  • abuztua 2015
  • uztaila 2015
▼
»
al.ar.az.og.ol.lr.ig.
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031   
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28      
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31      
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930     
       
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
27282930   
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031 
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930    
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31      
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930  
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031    
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
       
       
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30      
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031 
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
242526272829 
       
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031   
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30      
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031    
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
       
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930     
       
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728   
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031   
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31      
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930  
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031    
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
       
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031   
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30      
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031 
       
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728    
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031    
       
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
27282930   
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31      
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930  
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031    
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
       
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
       
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728     
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031 
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930    
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31      
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930  
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031    
       
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
27282930   
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031   
       
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
29      
       
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031   
       
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30      
   1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031 
       
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930    
       
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31      
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
       

Azken 7 egunetako irakurrienak

1

Gureak enpresako langile bat hil da, bihotzekoak jota

2022/05/20
Errenteria-Orereta
2

[Bideoa] Sutea Migel Zabaleta kaleko etxebizitza batean

2022/05/21
Errenteria-Orereta
3

Pasaiako etxez etxeko zerbitzuko langileak greba mugagabean hasiko dira

2022/05/19
Pasaia
4

[Bideoa eta galeria] Gipuzkoa Dantzan, Illunberen 50. urteurrenean

2022/05/21
Pasaia
5

[Galeria] Meipiko Jai Batzordea: "Gure aurreikuspenak nabarmen gainditu dira"

2022/05/20
Pasaia
Azken berriak

Harpidetu zaitez gure buletin irekira!
Asteko albiste ikusienak, martxan ditugun zozketa eta egitasmoak, asteburuko egitarauen agenda eta askoz gehiago!
Ostiralero zure posta elektronikoan.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

  • 943 34 03 30
  • oarsobidasoa@hitza.eus
  • Irun kalea 8, Errenteria-Orereta 20100
  • Nor gara
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
Babesleak:
Hasi saioa HITZAkide gisa

Saioa hasten baduzu, HITZAkide izatearen abantailak baliatu ahal izango dituzu.

HITZAkide naiz, baina oraindik ez dut kontua sortu SORTU KONTUA

Zure kontua ongi sortu da.

Hemendik aurrera, zure helbide elektronikoarekin eta pasahitzarekin konektatu ahal zara, HITZAkide izatearen abantaila guztiak baliatzeko.

Sartutako datuak ez dira zuzenak.
Zure kontua berretsi gabe dago.
 
 
 
(Pasahitza ahaztu duzu?)
 
 
SARTU
 
Pasahitz berria ezarri da eta zure helbide elektronikora bidali da.
Sartutako datuak ez dira zuzenak.
 
(Identifikatu)
 
 
 
 
BIDALI
 

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea

HITZAkide izan nahi dut
Aldatu zure pasahitza
Pasa hitza ondo aldatu da.
 
 
 
 
 
 
 
Aldatu
 
Oraindik ez zara HITZAkide?

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.

Gainera, BERRIAlaguna izateagatik, orain HITZAkide egiten bazara katilu bat oparituko dizugu:

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea.

HITZAkide izan nahi dut

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.