Ziurgabetasun betean

Babesa jasotzen jarraitzen du Etorkizunaren Alde plataformak, Oreretako hiru gazteak espetxeratu zituztela zazpi hilabete bete direnean. Gurasoek «ziurgabetasunez» bizi dute «desproportzio» gisa definitzen duten egoera.

Ikerne Zarate

Errenteria-Orereta

2017/10/20

Anabel Barcena, Marisa Mujika, Ricardo Iglesias eta Patxi Petrirena.

Martxoaren 11 zen. Errepresioari Autodefentsa dinamikak manifestaziora deitu zuen Iruñean, bertara joateko atera ziren etxetik, eta ez ziren itzuli. Liskarrak izan ziren egun hartan Iruñeko alde zaharrean, eta Espainiako Poliziak lau lagun atxilotu zituen bertan. Horietako bat atxilotu eta ordu batzuetara aske utzi zuten, adin txikikoa zelako. Beste hirurak, berriz, espetxera bidali zituen epaileak, atxilotu eta bi egunera, «desordenak eta terrorismoa» egotzita. Zazpi hilabete igaro dira ordutik, eta Iruñeko espetxean daude Asier, Endika eta Ruben. Iruñeko gertakarien auzia Espainiako?Auzitegi Nazionalak hartu du bere gain, terrorismo delitua egotzi ostean. «Kolpe handia» izan zen lehenengo eguna, lehenengo astea, eta batez ere terrorismoa egozteko erabakia Marisa Mujika, Patxi Petrirena, Anabel Barcena eta Ricardo Iglesiasentzat. Espetxean dauden Oreretako hiru gazteen gurasoak dira, eta «ezjakintasunak» itotzen baditu ere, denboraren poderioz, «halabeharrez» lasaiago eta «indartsu» daudela diote. Gogorrenak lehen uneak izan zirela dio Mujikak, «orain lasaiago gaude, beraiek ere kokatuago ikusten ditugu, espetxera moldatzen nolabait. Erlatiboki ongi gaude, beraiek ongi ikusten baditugu, gu ere ongi gaude». Esatea gogorra dela, baina egoerara nolabait moldatzen ari direla dio Petrirenak, «ohitu behar duzu, bizi behar duzu. Beraiek bere momentu apalagoak dituzte, baina egoerari aurre egiten diote. Guk ere, zurrunbilo batean, askotan estutasun handiarekin eta falta handia sumatuz, aurrera egin behar dugu, ez dagoelako gure esku zer gertatu behar duen. Egunerokoari aurre egin eta indarra izan behar dugu». Ziurgabetasun egoera Zazpi hilabete pasatuta hiru gazteei nekea nabari zaiela dio Barcenak, «gorabehera handiagoak izaten dituzte denbora pasatzen ari delako. Ez dakigu zer gertatuko den, eta ezjakintasun horretan bizitzea, horretara egokitzea oso zaila da». Bat datoz laurak, «ziurgabetasun beteko» egoeran aurkitzen dira haiek, baita gazteak ere.

Alderdiek ere aitortu dute injustizia handia dagoela gure semeen auziaren atzean» Ricardo Iglesias Gurasoa «Garrantzitsuena, zigor kodearen aldaketa lortzea litzateke» Anabel Barcena Gurasoa

Ziurgabetasun horri aurre egiten eta indarra hartzen lagundu die jasotzen ari diren babesak. Argi mintzo da Iglesias, «eskertuta gaude oso. Hasieran, bakardade sentsazioa izan genuen. Jendearen babesa jasotzen hasi ginen, ordea, eta hori sentitzea lagungarria da. Honek guztiak zerbait positiboa badu, jendeak erakusten digun babesa, elkartasuna eta maitasuna da. Hurbildu zaizkigun asko eta asko gurasoak dira. Gure lekuan jarri dira, inork ez duelako bere burua halako egoera batean ikusten, eta edozeini gerta dakiokeela ikusi dutelako gure semeen kasua ikusita». Plataformara bildutako pertsona eta eragile sozialentzat ere esker oneko hitzak izan dituzte, «guraso eta lagunekin batera lagun eta eragile dezente ari dira lanean gu eta gure semeak laguntzeko». Herritarren babesa Etorkizunaren Alde plataformak hileroko 11. egunean antolatzen duen elkarretaratzeetan sumatzen dute, baita egunerokoan ere. Ez da, ordea, jaso duten bakarra, Oarso Bidasoko gehiengo sindikalak [ELA, LAB, ESK, Steilas, CGT eta CCOO], Errenterian alkate izandako ia guztiek, Eusko Legebiltzarrak eta Gipuzkoako?Batzar Nagusiek ere erakutsi diete atxikimendua. Iglesiasek Julen Mendoza alkatearen inplikazioa nabarmendu du, «jende asko bezala ere gaiaren oso gainean dago, eta eskertzekoa da». Legebiltzarraren babesa Legebiltzarrean zein batzar nagusietan eskaera zehatzak egin zituen Etorkizunaren Alde plataformak: errugabetasun printzipioa errespetatzea; preso diren hiru gazteak aske gera daitezela prozedurak bere bidea egiten duen bitartean; gertaerak ez terrorismotzat jotzea, hortaz, Espainiako Auzitegi Nazionalak ez epaitzea; eta terrorismo delituei dagokienean zigor kodea aldatzea, «manifestazio batean edo mobilizazio batean gertatutako edozein istilu terrorismotzat ez jo ahal izateko». Eskaera horien gainean zerbait adosteko prest agertu dira EAJ, EH Bildu, Elkarrekin Podemos eta PSE-EE. Bideak zer emango duen ez dakitela dio Petrirenak, «Giza Eskubideen Batzordean izan ginen, ikusiko dugu adierazpen bat ateratzen den bertatik. Horrela bada, pentsatzen dugu beste pausu batzuk emateko baliagarri izango dela. Herritarrengan bezala, politikoen artean ohartu gara gaiarekiko sentiberatasuna badagoela eta desproportzio kontzientzia ere». Emaitzak «azkar» behar dituztela dio Iglesiasek, «azkarregi agian, presa dugulako haiek etxera ekartzeko. Alderdi politikoek eta erakundeek, ordea, beren erritmoa dute, denbora behar dute. Babes handia izan da alderdiek bat egitea gure eskaerarekin, alderdiek ere aitortu dutelako injustizia handia dagoela gure semeen auziaren atzean». Urrats bat harago egin du Barcenak alderdien babesaren garrantzia aitortuta, «garrantzitsuena zigor kodearen aldaketa lortzea litzateke. Gure semeak eta Altsasuko gazteak espetxean baldin badaude, 2015ean zigor kodean aldaketa egin zutelako da. 573. artikuluan ez da oso ondo zehazten zer den terrorismoa eta zer ez, lausoa da, eta aukera handia utzi dute zaku handi horretan edozer sartzeko. Artikulu hori aldatzea litzateke garrantzitsua». Bat dator Iglesias: «573. artikulua aldatzea da bidea zentzugabekeria honekin amaitzeko. Politikoek aldatu zuten orduan, eta haiei dagokie orain moldatzea». Horren itxaropena badutela dio Barcenak, «zigor kodearen artikulu hori nola ezartzen den eta zein ondorio dituen ikusita, alderdi politikoak batzen badira, lor dezakegu aldaketa bat, eta hori oso garrantzitsua litzateke, erabat aldatuko lukeelako egoera». Beren semeen egoera aldatzeko beste aukera prozesu «justu eta proportzionatua» izatea da. Orain arte epaitegien ibilbideari erreparatuta, ordea, ez dirudi aukera handiegirik dagoenik horretarako.

Desproportzio handia dago, eta berdintasun printzipioa urratu da» Patxi Petrirena Gurasoa «Lan egiten jarraitzea dagokigu, kasuaren gaineko berri ematen» Marisa Mujika Gurasoa

Altsasuko auzia desberdina dela aipatu dute, baina antzekotasun handiak dituela beren semeen kasuarekin. Horregatik, hurbiletik jarraitzen dute bertako hamar gazte auziperatuen kasua, «ezberdinak dira bi kasuak, baina neurri batean antzekoak, eta interes eta estutasun handiarekin jarraitzen dugu». Identifikatuta sentitzen direla hainbat gauzetan diote, «baliagarria zaigu, beraz, guk baino eskarmentu gehiago dutelako». Desproportzio handia Argi diote laurek, Iruñean gertatu beharrean, Euskal Herritik kanpo gertatu izan balitz hiru gazteak ez liratekeela espetxean, «ez zen terrorismotzat joko, Euskal Herrian gertatzen direnak beste modu batera neurtzen dira. Berdin Altsasuko auzian. Desproportzio handia dago eta berdintasun printzipioa urratzen da». Etorkizunari begira jartzeko eskatuta, lan egiten jarraitzea dagokiela diote, «gure kasuaren berri ematen jarraituko dugu». Altsasu aipatu du berriz ere Petrirenak, kezkatuta, «auzi horretan zer gertatzen den garrantzitsua izan daiteke. Espero dugu, Altsasukoari, eta gure semeen kasuari konponbide arrazoizko bat emango zaiola. Hori da desio duguna». Hilabete guztietako 11ro elkarretaratzen jarraituko dutela dio Barcenak, «behin-behineko askatasuna eta gertaerak ez terrorismotzat jotzea eskatzen jarraituko dugu Herriko Plazan. Instrukzioa hasi berri da, eta 18 hilabetez luza daiteke. Ez dugu esperantza galduko eta lanean jarraituko dugu». Semea eta haren bi lagunak kalean ahalik eta azkarren ikustea espero du Iglesiasek, «Iruñean epaitzea eskatzen jarraituko dugu, errugabetasun printzipioa aldarrikatzen jarraituko dugu, ez direlako terroristak».

«Batzuetan, pausoak bion partez ematen saiatzen naiz»

Marisa Mujika, Patxi Petrirena, Anabel Barcena eta RIcardo Iglesias.

Mikelazuloko zubiaren aurrean egin du Hitzak hitzordua Petrirena, Mujika, Barcena eta Iglesiasekin. Erreportajerako argazkiak egiteko unean jaso dute Barcenak eta Petrirenak semaren deia. Amari argazkiak zertarako egiten ari diren galdetu dio, «Hitzaren erreportajerako», erantzun dio Barcenak. Bost minutu iraun ditu deiak. Bost minutu luze, ilusioz jasotzen dutelako dei bakoitza, egunero semeekin harremana izateko unea hori dutelako. Bost minutu motz, oso motz, kontatzeko guztiaren zati txiki bat baino ez delako kabitzen tarte estu eta inposatu horretan. Gertaerak bizitza aldatu die, izugarri, erabat, guztia hankaz gora jartzeraino. Hala diote, hala sentitzen dutelako. «Egunero semea etxean sartzen ikustetik ez ikustera pasa gara bat-batean. Hasieran oso gogorra izan zen. Falta handia sumatzen duzu, espetxea da denontzat egoera hau, haiek dira kaltetuenak, noski, baina gu ere gaizki pasatzen ari gara. Gure bizitza ez da zena, beste gauza batzuk egiten genituen lehen, eta orain %70ean beraiekin zentratuta gaude», dio Iglesiasek. «Hutsunea» Hunkituta hitz egin du Petrirenak: «Hutsune handia da. Batzuetan pausuak bion partez ematen saiatzen naiz. Buruz konektatuta zaude, bisitetan ikusten duzu eta hitz egiten duzu, badago konexio hori, baina ez da gauza bera. Ordu asko dira haiek egin behar dituztenak aparte, eta pentsatzen duzu ondo eramango dutela, baina hutsune horrekin bizitzea ez da erraza». Uneoro zertan arituko diren, nola izango diren pentsatzen ari dela dio Mujikak, «ez da erraza egunero ari zarelako pentsatzen zergatik dauden hor barruan. Seme gazteak izugarri sumatzen du anaiaren falta. Gela berean lo egiten zuten biek eta lehen lau hilabeteak anaiaren ohean lo egiten eman ditu». Indarra. Hori da klabea Barcenarentzat, eta argi du beharrezko dutela, «haien oinarria garelako, gure esku dago haien itxaropena, oreka eta helbururik garrantzitsuena bihurtu dira. Gure bizitza dago hor nonbait etenda». Hiru gazteek ere bizitza etenda dute, ikasketak, lana, lagunak… «Saiatzen ari gara ikasketekin behintzat jarraitzeko aukera izan dezaten, eta horren harira, eskertu egin behar dugu ikastetxeek erakutsitako jarrera eta ematen ari diren laguntza hori posible egiteko». Espetxeko baldintzak Larunbatero dute 40 minutuko bisita eta hilabetean behin ordu eta erdiko aurrez aurrekoa. Telefono deiei dagokienez, astean bost minutuko zortzi egiteko aukera dute, eta astean bi gutun jasotzen dituzte gehienez, hilabetera jasotzen dituztenak Mujikak azaldu duenez, «FIES Erregimenaren ezarria dute [presoaren gaineko kontrol zorrotzagoa eta baldintzen murrizketa suposatzen du], eta komunikazio guztietan interbentzioa dute ezarrita, hau da, telefono deiak, bisitak eta aurrez aurrekoak grabatu egiten ditu espetxeak, eta gutunak ere irakurri egiten dituzte beraien eskuetara heldu aurretik. Gainera, hilabetera edo jasotzen dituzte». Duela zazpi hilabete familien bizimodua erabat aldatu zela esan dute denek. Iglesiasek berriro nabarmendu du gertatu zen unean bakarrik sentitu zirela, «gure semeak lagunak ziren, baina batzuen kasuan ez genuen harremanik beste gurasoekin. Lehen unetik, ordea, elkartzen hasi ginen, ados gaude, batuta gaude, eta asko babestu dugu elkar, batez ere hasieran, hura oso gogorra izan zelako». Bizitza erabat ezberdinak eraman dituztela martxoaren 11 arte nabarmendu du Mujikak, «gure artean ere ideia ezberdinak ditugu hiru bikoteek, baina astero elkartzen gara, elkar ezagutzen ari gara eta harreman berezia sortzen. Helburu baten bueltan ari gara, gure semak kartzelatik

Azken berriak

Harpidetu zaitez gure buletin irekira!
Astekarko eduki nagusiak, asteko albiste ikusienak, martxan ditugun zozketa eta egitasmoak, asteburuko egitarauen agenda eta askoz gehiago!
Ostiralero zure posta elektronikoan.