Glenna Cabello: "Venezuela, duintasunaren adibide eta paradigma da"
Venezuelari ahotsa eman zion Glena Cabellok, Venezuelako Bolibatar Errepublikako kontsul orokorrak, joan den asteazkenean Elkartasun Keinua Venezuelari elkarteak antolatu zuen hitzaldiaren bidez.
Reina aretoan izan zen hitzaldia, eta jende ugari bildu zuen. Venezuelari ahotsa eman zion Glena Cabellok, Venezuelako Bolibatar Errepublikako kontsul orokorrak, joan den asteazkenean Elkartasun Keinua Venezuelari elkarteak antolatu zuen hitzaldiaren bidez. Hitzaldi berean aritzekoa zen Eneko Compains EHUko Konstituzio Zuzenbide irakaslea, baina bidean zela autoan matxura eduki eta ez zen garaiz heldu.
Hitzaldiaren hasieran eskerrak eman zizkion Venezuelari hitzaldia gidatu zuen Naroa Iturrik, “Euskal Herriari eskainitako laguntza guztiarengatik”. Hortik aurrera, Caballerok hartu zuen hitza eta Venezuelaren egoeraren gaineko lehen eskuko kontaketa egin. Hugo Chavez eta Nicolas Maduroren gobernuen gainean hitz egiten hasi aurretik, atzerago jo zuen Cabellok, 1980. hamarkadara arte zehazki, testuinguratzeko. Garai hartan Venezuelako herriaren egoera zein zen azaldu zuen: “Muturreko pobrezia zegoen bertan, %40koa eta analfabetismo tasa ere izugarria zen… alderdibitasun demokrazia ustel baten boterepean. Carlos Andres Perez presidente izendatu zuten 1989an, eta orduan inflexio puntua eman zen, elikagaien, gasolinaren eta garraio publikoaren garestitzearekin. Haren ondotik, Caracazoa piztu eta urte bereko otsailaren 27tik martxoaren 8ra arte luzatu ziren herri protestak”.
Protesta horien aurka gogorretik oldartu zirela polizia eta armada jarri zuen nabarmen Cabellok, “gogor zapaldu zituzten, 3.000 desagertu utzi zituen sarraskiarekin. Horren aurrean Hugo Chavez Frias eta armadako beste ofizial gazte batzuk gobernua bereganatzen saiatu ziren”. Ez zuten lortu, baina Cabellok azaldu zuen herria beraiekin identifikatu zela, “itxaropena birsortzen ikusi zuen”.
Bi urte eta erdiz espetxean izan ostean, Venezuelarentzat zuen proiektua “herriz herri eta etxez etxe” azaldu zuela esan zuen kontsulak, “1999an hauteskundeak irabazi eta Venezuelaren aberastasuna herrian banatzeko zuen helburuari ekin zion”. Gobernu lehen egunean 1961eko konstituzioa aldatzeko erreferenduma deitu zuen Chavezek, “herriaren babes zabala jaso ondoren, Nazio Asanblada Konstituziogilea eratu zuen”. Chavezen proiektuaren emaitzak berehala heldu zirela nabarmendu zuen Cabellok hitzaldian eta horren adibide batzuk jarri: “Medikuan lehen inoiz heltzen ez ziren lekuetara bidali zituen, edota analfabetismoarekin bukatu zuen—UNICEF Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsak berak aitortu zion—. 2005erako AEB Ameriketako Estatu Batuek mehatxu gisa identifikatu zuten”.
2013an hil zen Chavez, eta Nicolas Madurok ordeztu zuen presidentzia. Etsai politikoen biolentzia nagusitu zela, eta Estatu Batuen esku hartzea handitu zela orduan esan zuen Cabellok: “Swift sistematik kanporatzea heldu zen, kontu korronteen bahiketa, estatuko enpresei zigorrak…”. Cabellok gogorarazi zuen 2015ean Obamak Venezuela ”ez ohiko eta aparteko” mehatxu izendatu zuela.
2020tik aurrera, Covidak munduan eragindako egoeragatik, Venezuelaren isolamendua areagotu zen. Hori horrela, “ekoizpen propioaren apustuari ekin zitzaion. Hasieran, bakarrik Kuba, Txina, Errusia eta Turkiaren laguntza jaso zuen Venezuelak, eta askok gustuko ez badituzte ere, salbatu gintuzten”. Ekoizpen propioa nagusi bilakatuta, beste herrialde batzuei laguntzeko aukera izan zutela azaldu zuen, eta adibidea eman: “Brasilera ehunka arnasgailu bidaliz, adibidez. Subiranotasun maila bat lortu genuen gainera, eta horren erakusle da, janari plater bateko elikagaien %96 venezuelarra izatea”. Puntu horretara helduta, eskerrak emateko baliatu zuen hitzaldia kontsulak, “Hernanitik hazi mordoa bidali zituzten, komuna batetik hasita 4.500 desberdinetara birbanatzeko aukera eman zigun horrek”.
Botoa emateko sistema zorrotza
Azken hauteskundeez ere aritu zen venezuelarra; botoa emateko sistema zorrotzaz eta digitalizatuaz, zehazki, —hauteskunde gauean 300 milioi zibereraso saiakera sufritu zituela sistema horrek esan zuen— “fundamenturik gabe salatu izan du Gonzalez Urrutia arerio politikoak, Ameriketako Estatu Batuen eta mendebaldeko potentzien laguntzarekin. Akta nabarmenki faltsuekin egin du salaketa hori arerioak, eta ez ditu ezta auzitegietan entregatu, beste alderdiak kontrara”. Zalantzarik gabe esan zuen Cabellok, ”Venezuela, duintasunaren adibide eta paradigma dela eskualdean” eta izaera hori goraipatu zuen: ”Bizirauteko Kubak bezain besteko irmotasuna duen herria, baina Kubak duena baina aberastasun handiagoarekin. Eta aberastasun horregatik ziurrenik sufritu du Venezuelak bost urte baino gutxiagoan Kubak 60 urtean sufritu duena”.
Bi entzulek hartu zuten parte gero. Venezuelan bizitako euskalduna zen bata, eta Chavezekin heldu zen herriaren bizi baldintzen hobetzea goraipatu zuen. Bestea, azken hauteskunde prozesuaren lekukoa izan zen, eta Cabellori arrazoi eman zion boto sistemaren zorroztasunaren gainean, “mendebaldeko potentzien sistemetatik oso aldenduta dago”.
Moderatzaile lanetan aritu zen Iturrik berriz ere eskertu zuen Venezuelak Euskal Herriari emandako laguntza, eta Cabellok ”maitasuna maitasunarekin ordaintzen” dela erantzun zion. Hitzaldira bertaratutako jende andanaren txalo artean bukatu zen hitzaldia. Reina aretotik Landare tabernara joan ziren eta bertaratutakoek arepak eta tekeñoak jateko aukera izan zuten Cabellorekin batera.
