Hilaren 12an itxiko ditu ateak Agustinetako komentuak
Bihar (hilak 9, igandea) izango da agur elizkizuna, 11:00etan: adio esateko modua izango dute herritarrek. Komentuaren historiarekin lotutako lehen erreferentzia 1543koa da. Errenteriaren historian esanahi handiko lekua izan da.
Komentuaren historiarekin lotutako lehen erreferentzia 1543koa da. Irudian, konbentuaten ataria.Arantxa Iraola Mojek jasota dituzten datu historikoen arabera, Agustinetako komentuaren sorburua izan zena martxan jarri zuten Asteasu abizena zuten hiru ahizpak: Katalina, Barbara eta Maria Juana ziren. 1543koa da lehen erreferentzia historikoa, eta gorabeherak askotarikoak izan diren arren, martxan egon da beti ordutik. Esanahi handiko lekua izan da herrian. Errenteriako Agustinak auzoak haienetik hartua du izena, hantxe gizaldiak egin baititu komentuak. Azken urteotan, ordea, urrituz joan da komunitatea, eta beste komentu askorekin aurrez gertatu den eran, hutsik geratuko da hau ere. Hilaren 12an itxiko dituzte ateak, eta agustindarren beste komentu batera doaz mojak: Bilbora.
Desagertzen ari den mundu baten azkenetariko arnasa dira. Agur elizkizuna bihar izango da, 11:00etan, eta adio esateko eta esker ona adierazteko modua izango dute bertara hurbiltzen diren herritarrek. Bitxia da, eta zoriaren jolas bat ere badela eman dezake: etxe handian geratzen diren mojak hiru dira orain ere, sortzaileak izan ziren eran.
Anunciacion Urresti, Rosalia Irusta eta Arantxa Salaberria, atzo, konbentuan. Argazkia: Arantxa Iraola.
Anunciacion Urresti (Ondarroa, Bizkaia, 1935), Rosalia Irusta (Munitibar, Bizkaia, 1933) eta Arantxa Salaberria (Lezo, 1936) dira Agustinetako komentuan geratzen dira azken hiru mojak. 65 urtetik gora egin dituzte hirurek khan: 71 Urrestik, 69 Salaberriak, 65 Irustak. Emakume gazteak zirenetik bizi dira hirurak han, eta etxea utzi beharraren samina hor dute egunotan, uxatu ezin duten sentimendu. Etxeak haientzat hitzaren zentzu guztiak hartu dituelako, komunitate zabal batean. “30 moja gineneko garaiak ere gogoratzen ditut”, azaldu du Irustak.
Ikastetxea
Gaitasuna bazuten orduan, gazteak ziren moja asko, eta gizartearen beharrei erantzuteko ahaleginean, otoitzaren bidez batutako komunitatea baino zerbait gehiago izateko ahalegina egin nahi izan zuten: eskola bat jarri zuten martxan 1962-1963 ikasturtean. Haur Hezkuntza eta Lehen Hezkuntza irakasten zituzten. Komentuaren ondoan bertan eraikin bat egin zuten horretarako. 1967an 400 ikasle izan zituzten: ikasgela bakoitzean 40 ume izatera heldu ziren. “Artaldean ibiltzen genituen umeak”, gogora ekarri dute, irribarre artean. Mojek jarduten zuten maistra, eta kontratatutako profesionalak ere izan zituzten bolada batean.
Indarraldi hartan eraiki zuten egungo komentuaren eraikina ere, 1972. urtean, aurrekoa egoera txarrean baitzegoen. Denborarekin, herrian eskolak zabaltzen hasi zirela ikusi zuten, hezkuntza arloan zeuden premiak apaltzen ari zirela, eta ume txikiekin bakarrik jarraitu zuten eskolako jardunean 1974-75 ikasturtetik aurrera. 1995ean alboratu zuten erabat hezkuntza arautua. Lan etxekoiago bat hartu zuten orduan. “Eskularruak josten jardun genuen bolada batean, erremateak egiten. Ondoren, apurka, erretiroa hartzeko adina iritsi zitzaigun neurrian, otoitzean jarraitu dugu, eta etxeko lanetan”, esplikatu du Irustak.
Esker ona
Urduritasuna ohiko sentimendua da egunotan komentuan, eta etxe handia hustu beharrak dakarren lanak eta ardurak ere zamatu ditu mojak. Poza ere badute, bisita ugari jasotzen ari baitira, urteotan egin dituzte adiskide guztienak. “Jende asko ari zaigu maitasuna erakusten”. Azaldu dutenez, nahigabea erakusten ari dira asko, mojekin izan duten atxikimendu estuaren falta sentituko dutelako. Betierekoa zirudiena antzaldatzen ikustea ere ez da erraza askorentzat.
Biharko (hilak 9, igandea) elizkizunean Donostiako apezpiku Fernando Prado Ayuso izango da, eta urteotan gertuan izan dituzten beste pertsona asko ere izango dituzte aldamenean. Ohikoan elizako jardunean lagun izan dituzten kideez gain, Ereintzako dantzari eta txistulariek, Jasokundearen Amaren parrokiako koruak eta beste hainbat eragilek, esaterako, bertan izango direla aurreratu dute.
Atxikimendu hori barruan gordetzen saiatuko dira mojak: betiko. Izan ere, lehen ere milaka aldiz egindako keinua, haien moduan aurrez ere ehunka emakumek errepikatutakoa, guztiz aldatuko da datorren asteazkenean. “Hilaren 12an, arratsaldean, bazkaldu eta gero, joan egingo gara”. Itxi egingo dute etxea.
Kontzertua izango da gaur
Oarso-Bidasoako udazkeneko organo zikloak, J.M. Azkue Memorialak, azken urteotan kontzertuak egin ditu Agustinetako elizan, eta gaur ere (hilak 8, larunbata), konbentuaren itxieraren atarian, han izango dira, 19:00etan. Ignacio Arakistan organista eta Iruñeko Sokazko Gazte Orkestra ariko dira. Corelli, Bach eta Poulencen obrak interpretatuko dituzte. Azkue organistak berak adiskidetasun estua izan zuen komentuarekin eta zenbait egun seinalatutan jotzen zuen Agustinetako elizan.
