Labore kooperatibak bihar zabalduko du denda Oiartzungo Ihurritan; elikaduraren esparruan erreferentea izateko bokazioarekin sortua, orain artean asmoa zena, gauzatzen hasi da
Udaberriarekin batera loratzen hasi da ametsa, errota zaharraren ondoan, Ihurrita bidean, Oiartzungo Ugaldetxo auzoan. Han, futbol zelaiaren ondoan zabalduko du bihar Labore Kontsumo Kooperatibak bere lehen denda, orain arte asmoa izan dena ukigarri eta ikusgarri bihurtuz.
2015. urteko urrian hasi ziren Labore sortzeko lanean eskualdeko hainbat lagun, eta lantaldeak sortu zituzten berehala herri guztietan, elikaduraren esparruan erreferente izan nahi zuen proiektua bultzatzeko asmoz. Gakoak, bertakoa, ekologikoa, eta bidezko prezioa.
Proiektuari bultzaka, Jon Legorburu lezoarra aritu da hastapenetatik. Azaldu duenez, Laborek bihar zabalduko duen dendan, «eguneroko produktuek izango dute lehentasuna. Barazkiak, fruta, ogia…».
Hala ere, produktu sorta askoz ere zabalagoa izango dute aukeran. Gosarietarako behar dena salduko dute, marmeladak, esnekiak… Horrez gain, pasta, arroza, lekaleak, infusioak, gatza… baita haragia eta kontserbak ere.
Edariak ere salduko dituzte. Zukuak, ardo ekologikoa, garagardo artisauak… askotarikoa da produktuen eskaintza. Eta den-dena, hala ere, ez da jatekoa izango. Xaboi ekologikoak, ukenduak, maskarillak, desodoranteak… horiek guztiak ere salduko dituzte Laboreren dendan.
Beste eredu bat bultzatu
Buru belarri ari dira lanean, biharko irekierarako dena prest egon dadin.
Laborek ekologikoa salduko du, baina lehentasuna bertakoari emango dio: «Bezeroek gure dendan aurkituko dute produktu freskoa eta bestelako produktu mota bat, bai ekologikoan eta ez ekologikoan».
Eta ez kasualitatez. Legorburuk azaldu duenez, «hemen ekologiko eskaintza handirik ez dago», baina batez ere, «Laborek lehen sektorearentzat pizgarri izan nahi duelako» emango diote lehentasuna bertakoari. Bertako ekonomia sustatzea oso garrantzitsua da Laboren bildu diren bazkideentzat.
Laborek salduko duen pasta adibidetzat jarri du Legorburuk, pasta ekologikoa, Iruñean ekoitzia. «Landarera (Iruñeko kooperatiba) garai batean Italiatik ekartzen zuten pasta, eta asko saltzen zutela ikusita, bertako kuadrilla batek pabiloi bat muntatu du eta pasta bertan egiten dute orain».
Laborek eragin berbera lortu nahiko luke Oarsoaldean. Horixe du helburu. «Hemen, Oarsoaldean, ezin dugu zerbait berdintsua lortu? Hau da, kooperatiba txikitxoak sortu, beste material mota batekin, eta jendeari eman aukera horrelako lantegitxoak egiteko? Gure helburua hau da. Laborek izan behar du horretarako, lehenengo sektorea bultzatzeko, eta lehenengo sektorean ari direnak animatzeko».
Bihar, 11:30ean zabalduko dute denda, Ugaldetxon, Ihurritako bidean
Bertako ekoizleak protagonista, bezeroekin harreman zuzena sustatuko da
Laboreren dendan, oraingoz, eskualdeko hamalau ekoizle inguruk salduko dituzte bere produktuak. Legorburuk jakinarazi duenez, lehengo astean bildu dira denekin eta egitasmoari harrera ona egin diotela kontatu du.
Bide beretik, Errigoraren produktuei tarte egingo dietela iragarri du. Kooperatibaren dendan egin zuten aurtengo kanpainaren aurkezpena, lokala oraindik zabaldu gabe zela, eta enkarguak han jaso beharko dituzte aurten Errigoraren produktu sortak enkargatu dituztenek.
Legorburuk jakinarazi duenez, dendan toki finkoa izango dute aurrerantzean Errigoraren produktu guztiek, eta horrenbestez, urteko edozein sasoian izango dira eskuragarri, bertatik bertara.
Bazkideak, zutabea
Bazkideek txukundu dute denda, auzolanean; lan mardula egiten ari dira.
Bazkideek sostengatutako kooperatiba da Labore, bazkideentzat egindako proiektua, eta bazkideek eraikia, auzolanean. Lokala bilatu, konpondu, atondu… den-dena bazkideek egin dute, eta erabaki guztiak batzarrean hartu dituzte.
Oraingoz, eskualdean, 250 familia elkartu dira, baina handitzen jarraitzeko asmoa dute, eta denda zabalduta jendea animatuko dela uste dute: «Jende asko dago proiektua zertan gauzatzen den ikusteko zain. Egia ote den esaten genuen hori …». Horiek denek, bihartik aurrera izango dute aukera.
Denda, hala ere, edozeinentzat izango da zabalik, bazkide izan zein ez izan. Hori bai, helburua bazkideak lortzea da, eta horregatik,
Laborezain egin nahi duenak, dendan bertan izango du aukera, edota, orain arte bezala, Internet bidez,
Laboreren webgunean, urteko kuota 50 euroan ordainduta.
Dirurik ez
Haur txokoa, baita kafea eta tea hartzeko makina; guztia bazkideak etxean bezala senti dadin.
Erosketak egitera joaterakoan kontuan hartzekoa, Laboreren dendan ez dutela dirurik onartuko. «Denda honek ez du dirurik edukiko. Denda honetan kontu korrontetik pasatuko dizute hamabost egunera erosten duzuna, edota, datafonoarekin edo txartelarekin ordainduko da, baina dirua metalikoan, printzipioz, ez dugu nahi», dio Legorburuk.
Langile bat du jada Laborek, baina langile bakarrarekin ezingo dituztenez dendaren txanda guztiak osatu, oraingoz, boluntarioekin lan egiteko asmoa dute, eta egunerokotasunean, dirua arazo bezala ikusten dute. «Beste eredu batez ari garenean hizketan, hori ere bada. Beraz, dirurik ez». Laboreren asmoa, edonola ere, ez da betirako boluntarioekin lan egitea. Denda zabalduta, hazi egin nahi dute, eta hazten diren heinean, lana sortu, hemen, eskualdean.
Denda baino gehiago
Denda ez da produktuak saltzera mugatuko. Tailerrak, hitzaldiak, edo ekoizleekin azokak egin nahi dituzte, «elikaduraren gaineko guztiak izango du tokia gure dendan, kulturarekin uztartuta».
Ekoizle eta bezeroen arteko harreman zuzena sustatu nahi dute, denda topagune bihurtu. «Ez genuen nahi apalez betetako supermerkatu bat. Dendak haur txokoa du, kafea eta teak ematen dituen makina… Bazkidea bere etxean sentitzea nahi dugu».
«Gonbidatzen dut jendea etortzera, gure ekoizleak ezagutzeko»
Eider Aranburuk kudeatuko du Labore kooperatibaren denda.
Esango nuke proiektu hau oso zirraragarria dela. Oraintxe bertan estresagarria ere bai, zerotik hastean gauza asko egin behar direlako hemen, baina zorionez, talde indartsu bat dugu auzolanean eta ari gara.
Larunbatean [bihar] duzue dendaren irekiera. Inaugurazioa nolako izango da?
Ekitaldi xumea izango da, batez ere, denda aurkezteko gure bazkideei eta denda ikusi nahi duen edozeini.
Lehendabizi Laboreren kideren batek hitz egingo du, eta ondoren ekoizleek beren esperientzien berri emango dute.
Azkenik, gure produktuak dastatzeko aukera izango da. 11:30ean zabalduko dugu eta gure asmoa da eguerdi partera arte hemen egotea.
Irekieran parte hartuko duten ekoizleak aurreratzerik duzu?
Ziurtatuta dago Lantziegotik datorrela Itsaso Compañon ardogilea. Ardo ekologikoa egiten du eta hark oso ondo azaltzen ditu ekologikoaren nondik norakoak eta zergatiak.
Eskualdeko ekoizleak ere izango dira gurekin. Txiki oiartzuarra, arrautza ekologikoekin, Amaia gaztagilea… ziurtatzear daude izenak, baina dezente egongo dira. Etxalarko okina, Pasai Antxoko okina, Hernaniko marmelada egilea… Ekoizleak gurekin izango dira eta nik gonbidatzen dut jendea etortzera, gure ekoizleak ezagutzeko, eta gure produktuei aurpegia jartzeko, hori garrantzitsua delako.
Gure asmoa da etxe giroan zabaltzea gure denda.
Mahai-inguru bat ere egin duzue jada Laboreren dendan aste honetan, Oiartzun Irratiak antolatuta, emakumea eta baserriaren gainekoa. Zer moduz joan zen?
Oso ondo egon zen. Emakume baserritarrak entzutea zoragarria da, batez ere konturatzeko, emakumeek bete duten papera. Gure baserrietan zutabe izan dira, eta errealitate hori ez da orain arte aitortu. Jardun hori ezagutarazteak duen garrantziaz hitz egin genuen, ekofeminismoaren ikuspegitik, eta baserrietan emakumeek jokatu duten paperaren gainean. Oso interesgarria izan zen.
Antzeko jarduerek aurrerantzean ere izango dute toki Laboreren dendan, ezta?
Bai bai. Ekologiaren inguruan, elikaduraren gainean edo heziketari buruz tailerrak, hitzaldiak, ikastaroak, eta jarduera asko egiteko asmoa dugu.
Dendan, oraintxe, dena egiteko dago, baina etorkizunean zuk zeuk nola irudikatzen duzu Laboreren denda? Nolakoa nahiko zenuke?
Niri gustatuko litzaidake, batez ere, kontsumitzaile eta ekoizlearen arteko harreman zuzena ahalbidetzeko tokia izatea. Ezagutzeko jaten duguna nondik datorren eta nola datorren, eta ez begiratzea bakarrik prezioa, baizik eta gauzen baloreari erreparatzea.
Ekoizleak
Pasaia
Aintzane Sanchez. Okindegia.
Nestor Sanchez. Barazkiak.
Aitor Zabala. Eztia.
Ander Etxarri. Bakailaoa eta arrain kontserbak.
Mikel Alkaraz. Xortagaragardoa.
Oiartzun
Elika kooperatiba. Barazkiak.
Peluaga Zahar. Arrautzak.
Baleio. Sagardoa.
Nikolas Mitxelena. Gazta.
Lezo
Urrelekuko baratzeak.
Ainhoa, Marta, Lurraren Orena Taldea.
Barazkiak.
Errenteria-Orereta
Olañeta. Likoreak.
Olatz Larraburu. Barazkiak.
Barin. Lumagorri oilaskoa.
Aparola. Babarrunak eta gazta.
Eskualdetik kanpokoak
Maira Errandonea. Okindegia.
Aldarri. Esnekiak.
On Ein.Kontserba bejetalak.
Ramon Mugerza. Gazta.
Behieko. Esne ekologikoa.
Josenea. Sendabelarrak.
El Alcaravan. Arroza eta egoskariak.
Iturri. Kontserba begetalak.
Conservas Maria Jesus. Barazki kontserbak.
Ekolo. Zuku ekologikoak.
Pedro Luis.Kontserbak.
La Casa del Aceite. Olio ekologikoa.
Bardeak. Olio ekologikoa.
Zuhaitzo. Proteina bejetalak.
El Mozo News. Ardo ekologikoa.
Ospeleko. Txakolina.
Damasoro. Haragi elaboratuak.
Basatxerri. Txerri haragia.
Goieko haragia. Behi haragi ekologikoa.
Trigo Limpio. Behi haragi ekologikoa.
Prodibios. Produktu ekologikoen hornitzailea.
Gumendi. Produktu ekologikoen hornitzailea.
Goieko. Garbiketarako produktuak.
