Hobekik Euskal Herriko hondakin kudeaketaren egoera aztertu du
Errefusa nola tratatu gehiegi aztertu dela iritzi du udalerrien elkarteak, murrizketaren alde egin beharrean. Europaren zuzentarauak betetzearen alde egingo dute.
Iñigo Gaztelu Larrabetzuko alkatea, Eneritz Arbelaitz Oiartzungo alkateordea eta Mattin Aldaia Hernaniko zinegotzia. Pasa den udaberrian eratu zuten Hobeki elkartea, hondakinen kudeaketa arduratsu eta jasangarriaren alde dauden hainbat tokiko erakundeek. Tartean da Oiartzungo Udala.
Gaur goizean, Larrabetzun (Bizkaia), aurkeztu dute Euskal Herriko hondakinen kudeaketari buruz egindako azterketa. Ez dagoenez politika komunik, herrialde bakoitzaren egoera aztertu dute.
Hiri hondakinen gaur egungo kudeaketa eredua “jasangaitza” dela iritzi dute; modeloa “ekoitzi-erabili-bota” dela azaleratu dute. “Ezinbestekoa da hondakina baliabide bezala ulertzea. Europar Batasuneko ildo estrategikoak baliabideen efizientzia maila altuago bat lortzeko bidean ezarri dira”, zehaztu dute.
Europako Batasunak dituen hondakinen gaineko zuzentarauek helburu hauek betetzea behartzen dute: 2020rako, hiri hondakinen kopuruaren erdia birziklatu eta berrerabiltzea.
Euskal Herrian, zer?
Euskal Herrian hainbat tratamendu mota ematen ari direla esan du Hobekik, eta Europako zuzentarauak Nafarroan bakarrik beteko lirateke. Ipar Euskal Herriko datu bereizirik ez dute —Akitania Berriaren barruan daude—, eta Araba eta Gipuzkoan tramitatzen ari diren planek helburuak betetzeko ekintza estrategikoak definitzen dituztela ziurtatu dute. Hori bai, batzuetan zehaztasun handirik gabe ematen dela. Bizkairako plan baten beharra aldarrikatu dute.
“Zer dela eta ez ditugu Europako Zuzentarauaren helburuak betetzeko gidalerroak zehazten? Zer egiten ari gara gaizki?”, galdetu dute. Aitortu dute gauza batzuek hobera egiten ari direla, baina badela zuzentzekorik: “Orain arte indarrak errefusa tratatzeko teknologia eta prozesua hobetzen jarri ditugu, errefusa murrizteko estrategiak garatu beharrean. Zabortegietara edo errauskailuetara bideratzen ditugun hondakinen artean errekuperatu edo birziklatu daitekeen hondakin asko dago”.
Sortzen den hondakinen zati handiena organikoa dela esan dute, eta gakoa hor dagoela. Jakinarazi dute zaila dela datuak lortzea, Hondakinen Behatokiaren sorrera eskatu dute.
Ondorioak
Azterketak hiru ondorio nagusi azaleratu ditu. Batetik, Europak ezartzen dituen helburuak Euskal Herrian ez direla betetzen. Bestetik, errefusarekin material birziklagarria jasotzen dela, eta errefusa murrizteko politika zehatzak zeharka aipatzen direla plan estrategikoetan. Hirugarrenik, organikoa bereizi eta egoki tratatzea oinarrizkoa dela Europako neurriak betetzeko.
Iragarri dutenez, Hobekik aurrerantzean azterketa horretan oinarrituta egingo du lan. Tokiko erakundeen elkartea denez, aurrerantzean jardunbide egokiak proposatzen eta zabaltzen jardungo duela jakinarazi dute. “Gure printzipioekin bat egiten duen tokiko erakundeekin lanean jarraituko dugu, interes komunaren mesedetan lankidetza sustatzen jarraitzeko”.
