[Erreportajea] 'Puzker itzela', umeek umeentzako sortutako liburua
Estibaliz Valencia irakasleak eta Olatz Diaz ilustratzaileak haurrei begirako ipuin bat argitaratu dute Denonartean argitaletxearekin. Aniztasunaren gaia islatu nahi izan dute, haurren begiradatik.
Olatz Diaz eta Estibaliz Valencia ‘Puzker Itzela’ liburuarekin aurkezpenaren egunean. Estibaliz Valencia antxotarra eta Olatz Diaz errenteriarra irakaslea eta ilustratzailea eta arte zuzendaria dira, hurrenez hurren. Lagunak dira, kuadrillakoak, eta bakoitzak bere esparru profesionalean duen esperientzia baliatuz, haurrei begirako liburu bat argitaratu berri dute, Denonartean argitaletxearekin. Valencia testuez arduratu da, eta Diazek ilustrazioak egin ditu. Emaitza honakoa izan da: Puzker itzela.
Bi emakumeek elkarlanean egin duten lehen lana, baita Valenciaren lehen liburua ere, eta esperientzia «oso polita» izan dela aitortu dute. Diazek, aldiz, aurrez eginak zituen liburuen ilustrazioak, baina lehen aldia izan da umeei begirako marrazkiak egin dituena. Biak «oso pozik» azaldu dira emaitzarekin, eta jendeari «asko» gustatu zaiola esan dute.
Ikusi besterik ez dago liburua aurkeztu zuten egunean Errenteria-Oreretako Xenpelar Kultur Denda goraino bete zela. Puzker itzela hilaren 17an aurkeztu zuten han, eta jende andana gerturatu zen. «Oso eskertuta gaude, bihotza beteta daukagu», esan du Valenciak.
Egileak ez dira ausartu esatera zein adin tarteko haurrentzat den egokia liburua, baina Valenciak azaldu du bi urteko haurrekin egin duela irakurketa proba. Dena den, zortzi urteko haurrentzat ere egokia izan daitekeela iritzi du, mezua ulertzen dutelako: «Bi urteko gelan kontatu dut. Adin horrekin ez dute testua ulertuko, baina marrazkiak erakartzen hasten zaizkie. Lau eta bost urterekin mezua ulertzen hasten dira, eta seitik zortzira, irakurri eta mezua ulertzen dute. Horregatik du adin tarte zabala».
Aniztasuna ardatz
Valenciak sei urtez egin zuen lan Errenteria-Oreretako Telleri ikastetxean. Pandemia garaian eta Liburuaren Egunaren harira, bost urteko umeekin ipuin bat sortu zuen gelan, eta ikasleek istorio bat osatzeaz arduratu ziren. Valenciari emaitza «asko» gustatu zitzaion, eta kopia bat eraman zuen etxera.
2021eko udan, liburuarekin gogoratu zela zehaztu du. Kaxoitik atera eta buelta batzuk ematen hasi zen. Azkenean, gustatu zitzaion testua idatzi zuen, eta liburuari forma ematen hasi zen. Valenciak adierazi du «umeek umeentzako» sortutako liburua dela. «Gustatzen zait haiek nola ikusten mundua, aurreiritzirik gabe, epaitu gabe», esan du. Ideia garatua zuela, Diazi zuzendu zitzaion laguntza eske, eta «erronka» luzatu zion. Hark onartu egin zuen, eta «oso gustura» aritu dela baietsi du.
Istorioko protagonistak tximeleta bat eta mofeta bat dira. Pertsonaia horiekin aniztasunaren gaia islatu nahi izan dute, hori baita liburuaren ardatza. Aniztasuna denbora askoan gizartean «tabua» izan den gaia dela adierazi du Valenciak, eta hari keinu egin nahi izan diote: «Uste dut txikitatik landu eta normalizatu behar den gai bat dela».
Denonartean argitaletxeak «apustu» egin aurretik, bi lehiaketatan aurkeztu zuten proiektua, baina ez zuten saritu. Hori dela eta, Valencia Mariasun Landa idazlearekin jarri zen harremanetan, eta hark esan zion «lan polita» zutela esku artean. Puzker itzela liburuak argia ikusi du, eta Elkarri afiliatuta dauden dendetan eros daiteke. Durangoko Azokan ere izango direla aurreratu dute.
