Zientziaren oinarriekin euskararen erabileran eragin dute
Pasaia-Lezo Lizeoko Batxilergoko lehen mailako ikasleek ikerketa soziolinguistikoa egin dute, euren inguruan euskararen erabileran eragiteko.
Talde bateko ikasleak, azalpenak ematen. Pasaia-Lezo Lizeoko Batxilergoko lehen mailako ikasleek euren inguru hurbilaren gaineko soziolinguistika ikerketa egin dute. Ikastolaren hainbat eremutan zein kalean euskararen erabilera neurtu eta esku-hartzeak egin dituzte. Atzo arratsaldean aurkeztu zituzten jendartearen aurrera egindakoen emaitzak, Donibaneko Juanba Berasategi aretoan. Ikasleez, Pasaia-Lezo Lizeoko arduradunez eta herritarrez gain, Pasaiako eta Lezoko udaleko ordezkariak nahiz UEMAkoak izan ziren bertan, baita Euskal Herriko Ikastolen Elkarteko arduradunak ere. Jardunaldi Soziolinguistiko irekia garatu zuten atzo ikasleek.
Metodo zientifikoa erabili dute ikasleek euren lana egiteko. Horretarako, besteak beste, Soziolinguistika Klusterreko lanabesak baliatu dituzte. Hamasei esparrutan, beste hainbeste taldek egin dituzte egitasmoaren barruko lanketak, Lizeoko eremuetan, nahiz kalean. “Lizeoak ikasgai propioa jarri du aurten martxan, Zientziaren Oinarriak izenekoa, metodo zientifikoa baliatuz ikasleen testuinguruari eta ikastolaren lan lerro nagusiei hobeto erantzuteko”, esan dute ikastolatik. Metodo zientifikoa oinarri, giza zientzietako edo natur zientzietako ikerketak garatuko dituzte lerro horretan, eta lehena, soziolinguistika esparrukoa izan da.
Atzokora iritsi aurretik, hainbat zereginetan izan dira azken asteetan Batxilergoko lehen mailakoak. Historia hurbileko ikuspegi soziolinguistikotik ezagutu dute, ikerketa diseinatu dute, neurketak egin dituzte, ondorioak atera eta esku-hartzeak diseinatu eta garatu dituzte, eta esku-hartzeen ondoren, berriz ere euskararen neurketak egin dituzte esku-hartze horien inpaktua ebaluatzeko. “Proiektu honen bidez, ikasleak euskaldun hezteko ahalegin horretan soziolinguistikaren aldeko apustua egin du Lizeoak. Euskal hiztun osoak hezteko saiakeran, hizkuntza ekologia aintzat hartuz hiztun kontzienteak, koherenteak eta konpetenteak izatea ezinbestekoa da”, esan dute ikastolatik.
Emaitzak
Egindakoa atzo zabaldu zuten ikasleek. Lehenik eta behin, Juanba Berasategiko oholtzaren gainean talde bakoitzak zer eta nola egin duen azaldu zuen labur. Ondoren, alboko areto batean, nahi zuen orok xehetasun gehiago jasotzeko aukera izan zuen, ikasleen ahotik. Posterrak ere egin dituzte, hamasei lanketen xehetasun guztiekin, hitzekin eta datuekin.
Emaitzen alorrean, talde gehienen ondorioen artean azaldu zen ikasle eta herritar gazteenek, adinean gora doazenek baino euskara gehiago hitz egiten dutela. Gainera, erabilera hori DBHko mailetara iritsi ahala jaisten ari dela ondorioztatu dute. Genero ikuspegitik ere bada irakaspenik: joera orokorra da emakumeek gehiago hitz egiten dutela euskaraz gizonek baino.
Hipotesi, ikerketa, datuen bilketa, eta esku-hartzeen ondoren, emaitza baikorra. Eragindako eremu gehienetan (ikastolako jangela, jolastokiak, joan-etorrietarako autobusak, herrietako jolas parkeak, Eskola Kirolako entrenamenduak…) euskaren erabilera hazi egin da lehen neurketatik, esku-hartzeen ondoren egin diren bigarrenetara. Hau da, aplikatzeko errazak diren neurriekin (jolas bidezko jarduerak, euskal musika, begirale-hezitzaileen presentzia, kirol arloan euskaraz hitz egitea…) ikasleek lortu dute hizkuntzaren erabilera indizeak handitzea. Beraz, konforme azaldu ziren atzokoan ikasleak egindakoarekin. Zientziatik, euskarari bultzada eman diote.
Jarraian, atzoko soziolinguistiko irekiaren hainbat irudi, ikasleen aurkezpenenak zehazki.
