Juansendo errotako harria, bidegorrira, ondarea hobeto dibulgatzeko
Orain arte, udalak jasota izan du harria, eta bidegorrira eraman dute, Ihurrita errota parera. Ondarearen Mahaiarekin elkarlanean erabaki dute.
Juansendo errotako harria Arditurriko bidegorrira eraman dute, udalak eta Ondarearen Mahaiak hala erabakita. Beste errota baten —Ihurritakoaren— parean jarri dute.
Ondarearen Mahaiak eta udalak elkarlanean hartutako erabakia da errotarria bertan ezartzearena. Orain arte udalak jasota izan du, eta garai batean hain garrantzitsu izan ziren erroten paperari garrantzia eman nahi izan diote. Gainera, Juansendo errotako harriaz gain, Ihurrita errotari buruzko panel informatiboa jarri dute.
400 urte inguru
Juansendo errota Ugaldetxon zegoen, gaur egun Mamut merkatalgunea dagoen eremuan. Ikerlarien arabera, XVII. mendean eraiki zen, Ihurrita Juan Sendorena etxearen aipamenak baitaude 1625erako.
Juansendo errota urte batzuk beranduago etxe horretakoek sortu zutela uste da. 1738an bada errota horren erreferentzia ofiziala, eta 1882an salmentara atera ziren izen bereko baserria eta errota, 27.978 pezetatan tasatuta.
1890ko erroldaren arabera, Francisco Etxebeste Mugika eta Nicolas Goya Etxebeste bizi ziren bertan (garai hartako erroldan emakumeak eta haurrak ez ziren agertzen). 1927an, errotaren jabetza Maria Etxebesterena zen (Franciscoren alaba, ziurrenik). Maria Etxebeste izan zen 1942an errotaren ustiapena erregistratu zuena, 1964 arte.
Eldotz errekako urak hartzen zituen Juansendoko errotak 200 litro segundoko emaria zeukan, 210 metroko kanala eta presaren jauziak bi metroko altuera hartzen zuen. Mamut merkatalgunea eraiki zutenean eraitsi zituzten Juansendo baserria eta errota.
