37 urte Pelu, Kurro, Pelitxo eta Txapas erail zituztela
1984ean tiroz erail zituen Espainiako poliziak Komando Autonomo Antikapitalisten kideak Donibanen. Biktimak omentzeko hainbat ekintza antolatu dituzte.
Gaur, martxoak 22 dituenean, 37 urte bete dira Espainako poliziak Pasaiako sarraskia burutu zuela. Balaz josi zituen gau hartan Donibanen, Pasaiako segadan, Komando Autonomo Antikapitalisten taldeko kide Kurro, Pelu, Pelitxo eta Txapas.
Eraildakoen omenez eta gertatutakoa ahanzturan geldi ez dadin, agerraldia egin dute gaur goizean senide diren Peio Aizpuru eta Arantxa Isartek, Tasio Arrizabalaga Egiari Zor fundazioko kideak, eta urteurreneko ekitaldian parte hartuko duten Jotakie taldeko Manolo Azpitartek eta Jose Luis Otamendi idazleak.
Egiari Zor taldeko kideak hartu du lehen hitza, 1984. urtean Pasaiako Sarraskian hildako Pedro Mari Isart Pelitxo, Rafael Dalas Txapas, Dionisio Aizpuru Kurro eta Jose Mari Izura Pelu gogora ekarriz. Aizpururen anaiak estatuaren inpunitatea salatu du Rosa Jimenoren atxiloketarekin hasitakoa amesgaiztoagatik: “Ikerketa abiatu zuen epaileak, polizi bat bera ez zuen deklaratzea deitu. Rosaren torturagatik inoiz ez da diligentzi bat bera egin”.
Lau horiei laurogeiko hamarkadan heriotza eman izana kasu bakana ez dela ohar egin du Egiari Zorrek: “Estatuak baliatutako biolentziak oso anitzak izan dira. Zuzenean, batzuetan; eta zeharka, besteetan. Eta indarkeria horiek eragin dituzten biktima gehienek ez dute aitortzarik, egiarik, justiziarik edo erreparaziorik jaso”.
Egiaren bidetik, datorren asteazkenean, -hilak 24-, Egia Jakiteko Eskubidearen Nazioarteko Eguna dela ekarri du gogora. Biktimei errekonozimendua emateko lanean ari da fundazioa, Jaurlaritzaren 12/2016 Legeari esker orain, azken horrek babes juridikoa eta aitortza ematea baitu helburu, Euskal Herrian 1979 eta 1999 urteen artean Estatuak eragindako biolentziaren biktimei. Aitortza hori eskuratzeko eskaerak abendura arte aurkez daitezke.
Arrizabalagak dei egin die hildako biktimaren baten senide, torturatu, zein zaurituei euren bizipenak salatzeko eskaerak tramitatzeko; esaterako, Pasaiako sarraskian hildakoen senitartekoek aurkeztu dituzte dagoeneko haienak. Horretarako, Egiari Zorri posta elektronikoz mezu bat idaztea nahikoa da, edo 944 04 53 63 telefonora deituta harremanetan jartzea.
Egitaraua
Urteroko legez, urteurrenaren harira, eraildako senideak oroitu eta Pasaian gertatutakoa argitzeko eskatzeko hainbat ekintza antolatu dituzte:
- Hil honetan zehar hainbat mural margotuko dituzte.
- Gaurtik hilaren 28ra erakusketa eskainiko dute Betharram aretoan (Hondarribia).
- Gaur, hilak 22, 19:00etan lore eskaintza egingo dute Enparan dorretxearen (Azpeitia) atzealdean, lau eraildakoen omenez jarritako monolitoan.
- Hilaren 27an, larunbata, 18:00etan ekitaldi nagusia egingo dute Azpeitiko Azoka plazan. Azken honetan beste hainbat biktima ekarriki dituzte gogora: “Gurea inondik inora ere ez dela estatu indarkeriaren kasu isolatu bat jakitun, oraindik desagertuta dagoen Jose Migel Etxeberria Naparra-ren anai Enekok hartuko du parte Egiari Zorreko ordezkari gisa”. Aurkezle gisa Eneritz Arzallus arituko da Jose Luis Otamendik egindako gidoian oinarrituz, eta azkenik Jotakiek bere musikaz borobilduko du ekitaldia.