Amak protagonista dituzten 25 narrazio sortu ditu Labandibarrek
'Amez' liburua aurkeztu du gaur. Alberdaniarekin publikatu du narratibako laugarren liburu hori; 25 piezek amak dituzte ardatz, modu ezberdinez bizitakoak.
Goiatz Labandibar, gaurko aurkezpenean. Goiatz Labandibarrek Amez liburua aurkeztu du gaur. Bere uzta narratiboko laugarrena du, eta aurrekoa bezala, Alberdania argitaletxearekin publikatu du.
Jorge Gimenez Bech editorearen arabera, Amez-ek baditu “deigarriak” egin zaizkion hainbat ezaugarri. Alde batetik, Labandibarren apustuaren “seriotasuna”. Bestetik, ahots propioaren lanketa. “Idazle handi baten bereizgarria da hori. 25 narrazioen emaitza umotua da”, gaineratu du.
Horrez gain, idazle oiartzuarrak amatasun ereduak jorratzeko “ausardia” txalotu du. “Badirudi argazki kamera batekin idazten duela. Deskripzioez gain, giroa ere islatzen da bere narrazioetan”. Elementuen urritasuna —”minimalismo deitu gabe”— ere goraipatu du Gimenezek. “Gehiegi zabaltzen ari den joerari aurre egiten dio Goiatzek [Labandibarrek]. Ezer ez esateko ez dagoenean, farfailaz betetzea da joera”.
Ama on eredua, ezbaian
Labandibarren iritziz, gizartean badago irudipena “ama bat ama besterik ez dela”. Horregatik, amengandik espero ez direnak azaleratzeko lana egin du bere liburuan. Argi utzi dute ez dela “literaturarekin mozorrotutako saiakera”. Gainera, amei buruz asko idatzi ez dela uste du Amez-en egileak, eta gaur aurkeztu duen lanean “ama on eredu monolitikotik” urrundu nahi du irakurlea, beste mota bateko amak fikziora eramanez.
Aurreko lanetan ez bezala, modu kontzientean hartutako erabakia izan da narrazio bakoitza ama baten —edo batzuen— inguruan ardaztea. Kontraesanak islatu eta arketipoak ostikatu ditu. “Ahots diferenteak hartu ditut, baita ikuspuntu ezberdinak ere. Horrekin jolastu dut”, esan du Labandibarrek.
Kontakizunak gai beraren gainean oinarrituta egoteak “beldur” bat izan du oiartzuarrak: “errepikakorra” izatearena. “Estrategiak hartu ditut gerta ez zedin. Irakurri duen jendeak esan dit ez dela errepikakor geratu”.
Contra los hijos
Labandibarrek aitortu ez duela seme-alabarik, ez dela bizipen pertsonaletik hasi. “Gai honi heltzeko ideia lotuago egon da ama izateko modu ezberdin horietatik abiatzea”.
Liburu bat aipatu du abiapuntu gisa: Lina Maria Meruane Bozaren Contra los hijos. “Liburu horrek amatasunari buruz nuen iritzia birpentsarazi zidan, eta beste ikuspuntu bat eman”.
Ama ona edo txarra izatea “eraikuntza soziala” dela esan du, eta berak ez dituela amak epaitu liburuaren bitartez. “Oso humanoak gara, eta dena ongi ezin egiteak sortzen ditu frustrazioak”, gaineratu du.
Liburuaren bukaeran zerrenda bat gehitu du, AMAndreak izenekoa. 11 liburu agertzen dira, guztiak emakumeenak, eta Labandibarrek azaldu duenez, lagungarri izan dira, modu batera edo bestera, Amez sortzerako orduan. “Nire burua irakurletzat dut, idazletzat baino lehenago. Gauzak ez dira zerotik sortzen, bada aitortza modu bat inspirazio iturri edo akuilu izan direnentzat”.
Kuriositate gisa, liburuaren azala zentsuratu dute Facebook eta Instagramek. Tizianoren Venus ispiluakoa margolana agertzen da, eta Meta multinazionalaren ustez, material lizuna da. Guztia algoritmoen eskuetan uzteak duen arriskuen beste adibide bat.
