Xabaleko iturriaren lehortzeak oiartzuarren sormen jarioa bizitu du
Barrutik ustelduta zegoen platanoa moztuta, iturriaren gainean erori eta apurtu egin du Xabaleko iturria. Udalak irtenbidea eman dio.
Langile orok egiten ditu akatsak bere lantokian. Akats horiek gertatzen direnean, normalean, ez dago kamerarik. Astearte arratsean, Xabalen, bai. Barrutik ustelduta zegoen platano bat mozten ari ziren bi langile, eta zuhaitza ez zen nahi zuten tokira erori.
Noizbait oiartzuar guztiek edan duten iturriaren gainean erori zen. Zuhaitza, beraz, ez zen erditik moztu zuten gauza bakarra izan: Xabaleko iturriaren jarioa eten zen, segundo milaren batean. Oiartzunek bere Watergate partikularra du.
Norbaitek bideoan jaso, eta bolbora bezala biral egin da; Whatsappek ez du arazo teknikorik izan hasiera batean ezustekorik izango ez zuela zirudien eszena barreiatzeko. 33 segundo besterik ez dira, Alfred Hitchcock zenak sinatuko lituzkeenak.
Gertaerari koplak ere atera dizkiote, eta ez da esateko modu bat. Iturengo arotza-ren doinuan, plazan lanean aritu ziren Erramun eta Joakin iturriko arotzak rotaflexarekin armatutako heroien balentriaren ondorioei kantatu die bertsolariren batek:
Xabaleko iturrian
iturri gaixua
Horrela bukatu behar
hau pasadizua!
Ur-emaile izan zera
bizitza osuan
ikusi nahi nizuke
berriro jasua!
Ez da bakarra izan:
Beste behin zuhaitzekin
ekintza okerra
Orain udalak dauka
bi ekintzen berra
Iturria uztea
lehen bezain ederra
Eta burusoil horri
kentzea motozerra
Eta orain, zer?
Xabaleko iturriya-ri eskela moduko bat egitera ausartu da baten bat, iturriaren eraikitze urtea Jesus izeneko bat jaio baino 217 urte lehenago. Ez dirudi iturri —historiografikoa, kasu honetan— oso fidagarria denik.
Goian bego idatzi dio eskela horretan, eta gora uste baino lehenago iritsiko da. Oiartzungo Udaleko Hirigintza Sailarekin harremanetan jarrita, esan dute gaur goizean bertan —osteguna, hilak 12— konponduko dutela ezbeharra.
Hartara, bertsolariak Xabaleko hidratazio-puntua jasua ikusteko desioa beteko du. Urtarril ospel honek sortzen duen umore-egarria asebete du iturriaren heriotzak. Istorioari ukitu biblikoa emateko, egun hauetan gehien gurtu den Xabaleko iturria bera ere hirugarren egunean berpiztuko da.
Ahaztu baino lehen: beste platano bat landatuko du udalak, itzala emateko funtzioarekin. Horrek bai ez duela bere lanean hutsik egingo. Hori bai, iturria zutik ikusteko baino zertxobait gehiago itxaron beharko da, ez da mirarik egongo.