'Guipuzcoa' salbamendu ontzi historikoa zaharberritu dute Albaolan
Estatuko lehen salbamendu txalupa motorizatua izan zen, 1926an uretaratu zuten lehen aldiz. "Iraultzailea" izan zela nabarmendu dute gaurko aurkezpenean.
Zaharberritze prozesu luze baten ondoren, Guipúzcoa salbamendu ontzia berriz ere uretaratzeko prest da. Gaur aurkeztu dute zaharberritutako ontzia Albaola Itsas Kultur Faktorian. 1926an eraiki zuten, “iraultzailea” izan zela nabarmendu dute gaur, Estatuko lehen salbamendu txalupa motorizatua izan baitzen. Gaurko aurkezpenean Xabier Agote Albaolako presidentea, Xabier Alberdi Euskal Itsas Museoko zuzendaria eta Goizane Alvarez diputatua izan dira.
Hondotik Ondarera proiektuaren barruan egin dute zaharberritzea, eta gaur aurkeztu dutena, 40 euskal ibai eta itsas ontzi tradizionaletako bat da. Donostiako portuan eraiki zuten, Euskal Itsas Museotik metro eskasera. 1925ean hasi eta 1926an uretaratu zuten. Bere ezaugarri eta diseinuari esker, ospe handia izan zuen nazioartean garai hartan. 11,90 metroko luzera eta 2,90 metroko zabalera duen ontzia motorduna da. 1974ra arte aritu zen lanean, eta ondoren, aisialdirako ontzi gisa erabili zuten, XX. mendearen bukaeran Gipuzkoako Foru Aldundiaren Euskal Ontzi Tradizionalen Bilduman sartu arte.
Saul Hoffman Albaolako ontzigintza tradizionaleko nazioarteko eskolako irakaslea arduratu da zaharberritzeaz, eta uneoro jarraipen batzorde baten laguntza izan du. Eskolako ikasle guztiek parte hartu dute lan hauetan, baita mundu osotik etorritako boluntarioek ere, “euskal itsas ondarearen berreskurapenean euren aletxoa utziz”. Lanetarako ez dute jatorrizko planorik izan, eta hortaz, dokumenturik gabe egitea “erronka” izan dela aitortu dute gaurkoan. Eta nola ez, aurreratu dute datorren maiatzaren 9an hasiko den Pasaia Itsas Festibaleko protagonistetako bat izango dela Guipúzcoa. San Pedroko lonjan izango da ikusgai.
Agoteren arabera, ontziak “bizitza asko salbatu ondoren, ontzia salbatzeko unea ” iritsi zen. “Horretarako, ontzia zaharberritu da, eta jatorrizko itxura berreskuratu du, urteetan zehar izan zituen eraldaketa ugariren ondoren”, esan du gaurko aurkezpenean.
Alberdiren arabera, aipatutako bildumako “bitxi nagusietako” bat da: “laster mende bat beteko duen ontzi historikoa, bere garaian nazioartean iraultzailea izan zen diseinuarekin eraikia”.
Diputatuak aipatu du Guipúzcoa hitzak 1.000 urte beteko dituela datorren urtean, eta horren harira antolatuko dituzten ekitaldietan Pasaian zaharberritu duten ontzia izango dela “gure lurraldeko nortasuna irudikatzen duen ikurra”. “Hori da gure ondarea, gure nortasunaren sinboloa, Gipuzkoan eta Euskal Herrian oso presente dagoen espiritua: oraina hobetzeko eta eraldatzeko horizontera begiratzen duten ekintzaileena, gizarte oso ireki baten barruan, batez ere itsasoari esker, aspalditik konektatu baikaitu beste kultura batzuekin”, erantsi du Alvarezek.