Jardunaldien bigarren egunean, gizarte berrikuntza eta parte hartzea hizpide
Burujabetzak jardunaldien bigarren eguna egin dute gaur, eta Julen Mendoza eta Xabier Lertxundik hartu dute hitza.
Gobernu arkitektura berriak eta parte hartzearen auzia hitzaldiak zabaldu du gaur goizean Burujabetzak jardunaldia Oiartzunen. Zehazki, Julen Mendoza Errenteriako alkate ohia eta gaur egungo Kogarri gizarte berrikuntzarako aholkularia eta Xabier Lertxundi, Hernaniko alkatea izan dira hitza hartu dutenak. Gizarte berrikuntzaz eta parte hartzearen aukera berriez aritu dira: boterearen deszentralizazioaz; rol aldaketez; parte hartzearen konplexutasunaz eta ikuspegi sistemikoaren beharraz.
Mendozak esan du gizarte eraldaketaren berrikuntza txertatzeaz hitz egitean, “erronka konplexu baten aurrean gaudela” eta horretarako “ezinbestekoa” dela ikuspegi lineal batetik ikuspegi sistemikora pasatzea; hau da, sistema batean dauden elementuak eta horien artean gertatzen diren harremanak kontuan hartzen dituen ikuspegira. “Egungo demokrazia ez da gai konplexutasunari erantzuteko. Demokrazian sakondu behar dugu demokrazia salbatzeko. Konplexutasunean sakontzeak suposatzen du demokrazian sakontzea eta beste arkitektura batzuk sortzea eta boterearen deszentralizazioan eragitea”.
Aldaketa hori da, hain zuzen, Hernanin azken urteetan praktikara eramaten ari direna Hernani Burujabe herri ariketa kolektiboaren bitartez, eta Lertxundik azaldu du praktika horietatik. ari direla ikasten, sakontzen eta eraldatzen. Aurrekontu parte hartzaileen prozesuetatik sortutako hausnarketa batetik jaio zen Hernani Burujabe udalak, herritarrek eta ehun ekonomikoak osatuta. “Ez da udal gobernuaren plan bat, herri egitasmo bat da eta hori zaindu behar da fase guztietan”. Bestalde, nabarmendu du aldeko masa kritiko bat gorpuztea ezinbestekoa dela egitasmoak aurrera egiteko. Hots, egitasmoa egonkortze fase batean dagoela azaldu du. “Prozesu konplexua da eta horretarako egitura konplexua diseinatu behar dugu. Ariketa kolektiboa izan dadila. Momenturo eztabaidatzen dugu erabakiak nork, non eta nola hartu behar dituen. Gobernu ekosistema bat diseinatuta daukagu gaur egun, behin betikoa ez dena, eraldatzen jarraituko duelako. Ulertzen dugu konplexutasun honetara jendea atxikitzen zaila dela, baina gure lana da hau azaltzea”.
