Bideak eta amildegiak
Bizitzak zer ibilbide egingo duen ez dugu jakiten, eta eskerrak. Ez dakigu zer aukera sortuko zaigun, zer zailtasuni egin beharko diogun aurre, zer zulo topatuko dugun, zer leiho zabalduko. Bidean goazela hartzen ditugu erabakiak, aurrera egiteko zein pausorik ez emateko –ez egitea ere erabakia da–. Ibilian egiten dugu bidea.
Badira ahalik eta zailtasun gutxien izate aldera, arriskuak –edo arrisku iruditzen zaizkien horiek– saihesten dituztenak. Beharbada aukera sorta handi bat uzten dute alde batera. Seguruenik. Badira beti beste leiho batzuk zabaltzeko usainean ibiltzen direnak; aurpegia haizetara; noiz hotz, noiz epel. Eta bi muturren artean ibiltzen gara seguruenik gehien-gehienak, batzuetan pausorik ez ematea erabakita, beste batzuetan aukeren bila ikusmiran, aldaketa handiren bat ekarriko lukeen bidegurutzearen aurrean zalantzan tarteka.
Maite ditut bidegurutzeetara gogotsu hurbiltzen direnak; bizitzari, aldian-aldian, galdera ikur bat jartzen diotenak; basamortu zirudien horretan bide bat marrazten dutenak, zubi eta pausaleku. Bidea egitea sortzea izan ohi da askotan. Neketsua, sarri. Amorragarria, inoiz. Bide berri bat sortzeak berarekin dakarrelako lehenagoko bide batzuk, gure bizitza definitzen zuten horiek, bertan behera uztea. Bide berriak urratu ahala urratzen dugulako geure burua ere. Gehiegi, batzuetan. Zauria egiteraino. Min hartzeraino. Gerta litekeelako hartutako bidea zapuztuta geratzea. Bidea bera baino zapuztuago, gu. Eta inongo bidetan, sarri zapaldutakoetan zein asmatu berri direnetan, inon ez da izaten zauria sendatzeko atsedenleku egokirik. Zauria zauri delako eta zauri izaten jarraitu nahi duelako. Beti ematen duelako min; alde batera jarri, edo bestera, edo bestera; beti uzten gaituelako beste alde baten faltan. Egia da zauri-gune deseroso-desegile-deskuidatu horiek ere izan daitezkeela hala berean beste aukera batzuetarako sorleku. Min-lekuak izango direla berriro ere sorgune. Gaixoaldi bakoitzetik indartsuago ateratzen garela zioen Nietzschek. Baina hori, izatekotan, mina pasatakoan izango da. Eta asko okupatzen du minak. Luze.
Maite ditut bidegurutzeetara gogotsu hurbiltzen direnak; maiteago, ingurukoentzat bideak urratzera joaten direnak. Gehienok amildegia ikusten dugun horretara eskuzabal hurbiltzen direnak. Pauso-zabal. Horiei ere gerta dakieke, ordea, bidea zapuztea; seguruenik, beren burua zapuzteaz gain ingurukoenak ere zapuztea, eskuzabaltasuna zapuztea, zubiak eta pausalekuak zapuztea, inguruko geografia guztia zapuztea; bide-zapuzte soila zirudiena lurrikara bihurtzea. Gehien-gehienok harrituta eta ulertu ezinda geratzea, bidea irudikatzen ez dugunok ez dugulako irudikatzen haren galera ere. Zauri handi bat basamortuan. Basamortua are basamortuago. Amildegi bat.