Zein izan zen zabaldu zuten lehenengo fabrika?
Hamar egunez, egun bakoitzeko galdera bat erantzungo du Miguel Angel Barcenilla Lopez historialari eta ikerlariak. 700 urte bete ditu aurten hiribildu eratu zenetik Errenteriak, eta Barcenillak industrializazio garaiko zehaztasunak emango ditu. Herriaren historian murgiltzeko azalpen interesgarriak eman ditu historialariak, Errenteria nondik datorren eta nora doan ulertzeko lagungarriak. Honakoa, bigarena.
Sociedad de Tejidos Lino fabrikako 1912 urteko faktura bat. Hamar egunez, egun bakoitzeko galdera bat erantzungo du Miguel Angel Barcenilla Lopez historialari eta ikerlariak. 700 urte bete ditu aurten hiribildu eratu zenetik Errenteriak, eta Barcenillak industrializazio garaiko zehaztasunak emango ditu. Herriaren historian murgiltzeko azalpen interesgarriak eman ditu historialariak, Errenteria nondik datorren eta nora doan ulertzeko lagungarriak. Honakoa, bigarena.
Zein izan zen zabaldu zuten lehenengo fabrika?
Sociedad de Tejidos de Lino izan zen lehenengo fabrika, Fabrika Handia bezala ere ezaguna Errenterian. Egungo Agirre Lehendakaria plazan zegoen kokatuta. Santa Klara kaletik ezkerrera ia kale osoa hartzen zuen eta Gipuzkoa osoko bigarren lantegia izan zen; lehenengoa, papergintzakoa, La Esperanza, Tolosan zegoen.
Sozietate Anonimo (SA) formula erabili zuten sortzeko. Kapitalista gehienak Baionatik zetozen, hor ziharduten merkatari, eta hauetako batzuk oiartzuarrak ziren baina merkatari lanetan aritu ziren aurretik Mexikon. Mexikok independentzia lortuta Baionara etorri ziren. Baionako beste merkatari batzuekin elkartuta sortu zuten enpresa hori. Hasieran, Oiartzunen jarri zuten lantegia, baina muga lerroan zegoela-eta ezin zuten handitu, eta Errenteriara etorri ziren lehenago burdinola zegoen lekura. Burdinola horrek zuen ura kontzesioa erabiltzeko kokatu zuten bertan, izan ere, oso garrantzitsua zen ura.
Berehala lortu zuen arrakasta lantegiak, eta bost urte geroago, 1850ean, 500 langile zituen. Liho ehunak egiten zituzten, ehungailu mekanikoak instalatu zituzten eta gehiago handitu zen. Arrakasta ikusita, herriko kapitalista txiki batzuk beste hiru lantegi txiki baina garrantzitsuak jarri zituzten martxan hurrengo hamarkadan lihoarekin lotutakoak.
1859an Compañia Asturiana de Minas-ek jarri zuen bere lantegia Kaputxinoetan beruna fabrikatzeko.
