Gerratik ihes egin behar izan zuten haurrei, aitortza
Kattin Txikik ekitaldia egingo du bihar eguerdian, 1936ko Gerran erbesterako bidea hartu behar izan zuten haurrak omentzeko. Dokumentala ere aurkeztuko du, oiartzuarren lekukotzekin.
Manoli Mujika da lekukotza eman duen haur erbesteratuetako bat. Kattin Txikik ekitaldia egingo du bihar eguerdian, 1936ko Gerran erbesterako bidea hartu behar izan zuten haurrak omentzeko. Dokumentala ere aurkeztuko du, oiartzuarren lekukotzekin.
Bihar eguerdian, 12:00etan hasita, ekitaldia egingo dute Oiartzungo udaletxean. 1936ko Gerratik ihesi, erbesterako bidea hartu zuten oiartzuarrei omenaldi instituzionala egingo diete. Horrez gain, Kattin Txikik ekoitzitako dokumentala eskainiko dute.
Toki guztiak beteta daude, baina beste ekitaldi bat egingo dute martxoaren 13an. Horretarako tokia hartzeko, 673 02 40 44 edo 656 78 15 45 telefono zenbakietara deitu beharko da.
Haur erbesteratuei buruzko dokumentalaren estreinaldia nahi baino gehiago atzeratu dela azaldu du Ramon Gaztelumendi Kattin Txikiko kideak: «Dokumentala 2020an egin genuen, baina hiru urteko lana izan zen, bata bestearen atzetik».
Bost oiartzuarren lekukotzak jaso dituzte dokumental horretan, arakatzen aritu ondoren aurkitu dituzten bost izenak, nahiz eta errezeloa duten horiek baino gehiago direla.
Haur zirenean erbestera joan behar izan zuten bost oiartzuar horien testigantzekin osatu dute 35 minutuko ikus-entzunezko pieza: Maria Gaztelumendi Sagarzazu, Nikolas Aristizabal Alzugarai, Maria Luisa Lahoya Lapesa, Manoli Mujika Ezponda eta Maritxu Mujika Ezponda.
Horietako bat hil da, eta beste baten osasunak okerrera egin du. Horregatik, aitortza ekitaldia berandu baino lehen egin behar dela argi dute.
Guztira, 37.930 haurrek hartu zuten erbesterako bidea, 30 itsasontzik egindako 61 bidaiatan.
Webgunea, prestatzen
Biharko ekitaldirako ez dute prest izango, baina Oiartzungo memoria historikoa lantzen ari den elkarteak webgunea aurkeztu nahi du martxoaren 13an. Orain arte landutakoa jasoko dute bertan. Gaztelumendik errepasoa eman dio Kattin Txikiren ibilbideari: «Orain arte, errepresioa zuzenean jaso dutenetan zentratu gara: trabajadoriak, erbesteratuak, fusilatuak… Horrez gain, Gau iluna bideoa ere osatu genuen. Gaiak arrunt diferenteak dira, baina jasandako errepresio hori da batzen dituena».
Oraindik hainbat alor zehatz lantzeke dituztela gaineratu du, hala nola emakumeek jasandako errepresioa edo kultura zapalkuntza.
Esparru zabalak dira horiek, baina lan zehatzagoak dituzte esku artean: Arkalen trabajadorien barrakoi bat eraiki nahi dute, eta horri lotuta, ibilbidea osatu nahi dute, memoria ardatz duena.
Gainera, material pedagogikoa lantzen ari dira, transmisio lan hori oso garrantzitsua baita beraientzako. «Haurtzaron eta Elizalden zein Koldo Mitxelenan eta Oiartzon, bilerak egin genituen irakasleekin, eta prest zeuden gai hau lantzeko», azaldu du Gaztelumendik.
Haur erbesteratuei buruzko dokumentala ere ildo horretan kokatu du Mikel Mendizabal elkartekideak: «Kontatzen da zer gertatzen zitzaien haurrei, eta garrantzitsua da egungo haur oiartzuarrek jakitea zer gertatzen zitzaien beren adineko oiartzuarrei, duela 85 urte. Bizkaiak 100.000 haur jaso zituen, eta eskertza jaso beharko lukete».
