[Erreportajea] Herritarren beharretara egokituko den proiektua xede
Donibaneko Saneamendu Osotasunaren Aldeko herri batzarrak mahai gainean jarri ditu sanjuandarren eskaerak. Dagoeneko enkargatuta dago azken proiektua, eta beldur dira entzungor ez ote dieten egin.
Iragan hil bukaeran herri batzarra egin zuten sanjuandarrek, Donibaneko Saneamendu Osotasunaren Aldeko herri batzarrak deituta. 2021eko urrian udalak, aldundiak, URA Agentziak eta Añarbeko Urak erakundeek elkarlanean egikarituko duten saneamendurako proiektua jendaurrean jarri zuten, eta horri «osagabe» iritzi zioten bizilagun askok. Testuinguru horretan, obrekin sanjuandarren oinarrizko beharrak ase daitezen lanean dihardu herritar talde batek.
Azken bilkuran gaurdaino eginiko urratsen berri eman zieten herrikideei bost bozeramailek. Hiru gabezia nagusi ikusten dizkiote aurreproiektuari: lanek ez dutela ahalbidetuko gas zerbitzua helaraztea alde zaharreko bizilagunei; 40 etxe inguru saneamendu sare berrian integratu gabe geldituko direla; eta epeak luzeegiak direla.
Susmoa dute gabezia horiek diru kontua ez ote diren, eta zifretara jo dute hori justifikatzeko. Izan ere, azken urteotan saneamendurako proposamen bat baino gehiago diseinatu baitira: 2009koak 5 milioi euroko aurrekontua zuen, eta urtebeteko iraupena; 2018koan epea 21 hilabetera luzatu zuten, 6,5 milioi euroko kostua asumituz; gaurkoak, aldiz, 4,6 milioiko aurrekontua du, eta obrak 5-7 urte bitarte luzatzea aurreikusi dute.
Herritarren proposamenak
Sanjuandarren eskaerak argiak dira: gas hornidura bermatzea; etxe guztiak sarean integratzea edota, behintzat, instalakuntzak prest uztea «epe motzean» euren arazoari irtenbidea emateko; eta obraren iraupena 3 edo 4 urtera murriztea. Azken proposamen horretarako, deskantsu tarteak gutxitzea eskatu dute (Gabonetan eta Aste Santuan, 2 astez beharrean, bakarrean etetea obrak; udan, aldiz, 4 hilabete beharrean, asko jota, hilabete eta erdiz luzatzea deskantsuak).
Lanak hasi eta bukatzeko ordena ere errotik aldatu nahi dute, bizilagunentzako onuragarriagotzat baitute Bonantza inguruko etxeetatik hasi eta Bizkaia plazan bukatu beharrean, alderantziz egitea. Horrela, lehen etxebizitzak sarera atxikitzen joango lirateke, obrak guztiz bukatu arte itxaron beharrean, lotura barrutiko alde berri horretatik egin behar baita; alde zaharretik hasiko balira, eremu berriko lanak egin arte ezingo litzateke sarea martxan jarri.
Eskaera berriak barne hartzeak sor litzakeen zailtasunei aurre egiteko, besteak beste, proposatu dute motora zerbitzu berriak martxan jartzea, kalea zapaldu ezin denean bizilagunen elkarbizitza bermatu eta denda nahiz tabernen jarduera babesteko.
Berme instituzionalik ez
Argi dute zer nahi duten, eta dagoeneko bildu dira herriaren ordezkari politikoekin elkarlana galdegiteko. Aldundian ere aurkeztu dituzte euren alegazioak, baina bi instituzioetako arduradunek, borondatea ageriko egin badute ere, konpromisorik hartu ez dutela salatu dute.
Gipuzkoako gobernu organoak Pasaiako Udalaren teilatura bota du pilota: «Hau saneamendu proiektu bat da; gasa zerbitzu berri bat da eta udalari dagokio». EH Bilduk aurtengo aurrekontuari egindako proposamen bati esker, azterlan bat egiten ari dira gasa mendi magaletik eraman ote daitekeen aztertzeko, baina oraindik ez da erantzun ofizialik.
Epeak zehaztea ere udal gobernuaren erantzukizuna dela esan du aldundiak, eta 40 etxeen babesgabetasunari hala erantzun diote: «Erregistroak falta dira, eta orain ezingo da egin».
Pasaitarren alderdi ordezkariei dagokienez, banan-banan aztertu dituzte egoerak. Ahal Dugu eta EH Bildu zaku berean sartu dituzte: «Herritarron eskaerekin bat egin dute». EAJren jarrerari «on» iritzi diote, «baina ez dute aldaketarako konpromisorik hartzen». PSE-EEk herritarren bilera eskakizun «errepikatuei» erantzun ere ez izana gaitzetsi dute. Alderdi sozialistak, ordea, jeltzaleekin osatzen duen udal gobernuan, euren beharrei erantzuteko borondatea adierazi duela aitortu dute, baina besterik ez. «Aldaketa eskaerarik ere ez diote aurkeztu proiektuari».
Bizilagunek jakin dute dagoeneko enkargatuta dagoela behin-betiko proiektua. Euren eskaerak barne hartuz, baina? Ez dute horretarako erantzunik.
