'Trabajadoriak' oroituko dituen barrakoia berreraiki dute
Arkalen zegoen barrakoietako baten zatia berreraiki dute, elkarlanean, Oiartzungo Udalak eta Katin Txiki elkarteak. Panel informatiboak izango ditu.
Kattin Txiki memoria historikoa lantzen duen elkarteak eta Oiartzungo Udalak elkarlanean berreraiki dute Arkalen zegoen trabajadoreen barrakoi bat. Pasa den uztailean iragarri zuten lan horietan ari zirela.
Pabiloi baten aztarnak aurkitu zituzten, eta hortik abiatuta, barrakoi bat berreraiki dute, tamaina txikiagoan. 1939tik 1942ra bitartean bertan preso hartutako langile esklaboen bizi-baldintzak islatu nahi izan dituzte, garai hartako objektu eta argazkiekin. Hogei metro koadro inguru ditu instalazioak.
Gainera, informazio-panelak jarri dituzte, diktadura frankistak pairarazi zuena kontatu eta preso izan zituzten pertsonak aitortzeko.
Bertara joateko, Gurutze auzoko parkingean utz daiteke ibilgailua, eta Arkaleko bidea hartu. Igotzen, eskuinean dagoen bidexka bat hartu beharko da bertara iristeko.
12.500 trabajadore
1939an ekarri zituzten lehen trabajadoreak Oiartzunera, behartutako lanak egitera. 1942ra arte 12.500 preso inguru egon ziren herrian, hemezortzi batailoietan banatuta.
Haien esklab0 lanekin eraiki ziren Aritxulegiko eta Erlaizko bideak, besteak beste. Trabajadoreetako zazpi fusilatu egin zituzten: Felipe Ledesma Cano, Manuel Vacell-Sola, Antonio Lopes de Dios, Mariano Calvo Herrador, Francisco Murillo Davila, Jose Sanchez Molero, Jose Sirena Inza eta Casimiro Garcia Valle.
Hiru gune izan ziren herrian: Babilonia, Gurutzetik Irunera doan bidean —Pikoketara joaten dena, zehazki—; bestea, Aritxulegin, gaur egun Arritxulo aterpea dagoen tokiaren inguruan; eta, hirugarrena, Arkalekoa.